Çfarë mund të ketë të përbashkët fizika bërthamore me diplomacinë? Në fillim, secili mendon absolutisht asgjë. Megjithatë, një ekip ndërkombëtar i historianëve dhe sociologëve, të kryesuar nga Shkolla e Matematikës Aplikative dhe Shkencave Natyrore të Universitetit Teknik Kombëtar të Athinës (NTUA), kanë provuar se shkenca dhe diplomacia bashkëjetojnë në mënyrë harmonike gjatë shekullit të 20-të.
Znj. Kavaliotissa, Profesoreshë e Historisë, Sociologjisë dhe teknologjisë në Shkollën e Matematikës së Aplikuar dhe Shkencave Fizike të Universitetit Teknik Kombëtar të Athinës, Maria Redetzi, si kreu i ekipit të NTUA në Programin Evropian të Diplomës InSciDe, duke folur për Agjencinë Kombëtare të Lajmeve Ana-MPA ka thënë se “diplomacia shkencore mund të jetë një mjet i rëndësishëm në adresimin e çështjeve të sigurisë në nivel kombëtar dhe global dhe ta shndërrojë Bashkimin Evropian në një shtyllë të fuqishme në hartën gjeopolitike të botës.”
“Diplomacia shkencore, përdorimi i shkencës dhe i teknologjisë si një mënyrë alternative për të ushtruar diplomacinë,” vëren Znj. Rededzi, “është një term shumë i vonët në fjalorin e politikës evropiane dhe jo vetëm. U prezantua vetëm në vitin 2008 kur Shoqata Amerikane për Zhvillimin e Shkencave krijoi qendrën e parë të Diplomacisë Shkencore në Uashington, duke formalizuar në mënyrë efektive një traditë të gjatë amerikane të përfshirjes së shkencëtarëve në politikë dhe diplomaci”.
Që në fillim të vitit 1945, një ekip shkencëtarësh veteranë, drejtuar nga natyralisti Robert Oppenheimer, i cili mori pjesë në Programin Sekret të Manhatan-it (programi sekret amerikan i bombës atomike) u përpoq të bindë qeverinë amerikane se siguria globale varej nga kontrolli i armëve bërthamore.
Gjithashtu nuk është sekret që gjatë Luftës së Ftohtë, dhe sidomos pas krijimit të organizatave shkencore botërore dhe ndërkombëtare, diplomacia shkencore, megjithëse nuk është quajtur si e tillë, luan një rol të madh në negociatat diplomatike ndërkombëtare për de-nuklearizimin dhe kontrollin e materialeve të zbërthyeshëm.
Themelimi i Organizatës Evropiane për Kërkimin Bërthamor, e njohur si CERN në vitin 1954, do të përbëjë përgjigjen evropiane për zhvillimin e shpejtë të operacioneve fizikisht të larta energjetike të Amerikës dhe zbatimin e parë të praktikave diplomatike shkencore midis 12 vendeve, përfshirë Greqinë, të cilët negociuan dhe nënshkruan rekomandimet e nevojshme të Organizatës.
