Nga Miron ÇAKO
Joga një praktikë shekullore e feve lindore si Induizmit, Janizmit, Budizmit, mbas viteve 60- të e deri më sot, gjithnjë e më shumë po transferohet përtej vendeve të origjinës Indi, Azi, dhe po demostrohet si një risi në SHBA dhe Europë, vende me fe dhe kulturë tjetër.

Bota perëndimore po hapet me shpejtësi drejt induizmit për ta ekzaminuar si fenomen kulturor, filozofik, por ndërkaq e shqyrtojnë shumë pak si një fe, duke i dhënë asaj një përmbajtje thjesht shkencore. Joga gjithnjë e më shumë po propagandohet, si një ushtrim fizik i trupit që sjell përfitim për shëndetin e njeriut si në atë fizik, psikologjik, emocional. Po ashtu nga praktikimi i rregullt i jogës reklamohet se përfitohet një trup elastik dhe estetik. Kjo gjë përfituese nga joga, josh më shumë gjininë femërore që dëshiron një trup tërheqës pa deformime fizike të cilat vijnë nga mbipesha, shtatzënia etj. Në botën e spektaklit si kjo e sotmja, jogën e aplikojnë yjet e skenës ose personat vip të artit, kulturës, politikës. Ai që ndjek ushtrimet e jogës quhet, jogi apo jogin dhe femrat jogini. Në disa shtete të Amerikës dhe në Europë joga mësohet si sport dhe për të ulur stresin dhe për të krijuar vetëpërqëndrimin e nxënësve. Edhe në Shqipëri në këto vite të lirive demokratike pas hermetizimit ateist komunist, pavarësisht si një kulturë e huaj dhe e panjohur më parë joga ka hyrë dhe po ushtrohet nga simpatizantë dhe praktikantë jogi, madje duke u aplikuar edhe si një risi në programin e edukimit fizik për fëmijë në kopshte dhe shkolla.

Masivizimi i shpejtë i jogës bëri që UNESCO me 31 dhjetor 2014 ta shpallë jogën si trashëgimi kulturore jo materiale të njerëzimit e cila mund të aplikohet nga të gjitha moshat dhe fetë. Në doktrinën e (NEW AGE) “epoka e re “ e globalizmit ekonomik, politik, fetar, induizmi dhe joga janë shumë të parapëlqyera si elementë efikas për të arritur,ekumenizmin dhe sinkretizmin fetar në të gjithë botën, për shpalljen e një feje të re, ku nuk ka të vërtetë absolute, por çdo fe plotëson tjetrën si ngjyrat e ylberit në spektrin e dritës. Në shumë vende të SHBA-së dhe Europë ekzistojnë qëndra të ushtrimit të jogës, ku njerëzit e grupmoshave të ndryshme merren me joga, duke u justifikuar se joga nuk ka lidhje me fenë, por dalëngadalë shikohet se praktikantët rrëshqasin dhe shkojnë drejt mistiçizmit të fesë induiste, e cila si fe pagane ka krijuar dhe performon prej shekujsh jogën në praktikat e saj okulte.

Origjina e induizmit si fe e parë lindore është shumë e lashtë, mendohet rreth 3000 vjet pr.Kr. Termi induizëm u përdor nga studiuesit evropianë për të përfshirë larminë e pabesueshme të informacioneve fetare që janë zhvilluar në vazhdën e shekujve nga banorët në gadishullin Indian. Induizmi cilësohet si një fe politeiste, panteiste, sinkretiste, apokrifiste, okulte dhe në vetvete nuk ka një besim të përbashkët, por është jashtëzakonisht e hapur për adoptimin dhe përvetësimin e koncepteve të reja fetare filozofike, që rrjedha e kohës i ka afruar në brigjet e gadishullit indian. Një induist mund të adhurojë një ose më shumë “perëndi” të cilat sipas besimit të tij, mishërohen te krijesat tokësore, si kafshë, bimë, ai mund të adhurojë njeriun si “perendi“ ose të mos adhurojë asnjë perëndi konkretisht. Duke pasur koncepte të tilla se Perëndia është jo personal, i shkrirë me natyrën dhe universin, tekstet e shenjta induiste përbëjnë një gamë shumë të madhe dhe të larmishme filozofish të mbledhura përgjatë shekujve.

Në krye të shkrimeve të vjetra të shkruara në sanskritisht 1250-800 pr.Kr. janë vedat, që do të thotë (dituri, urtësi e përhershme) të cilat janë një përmbledhje mantrash (lutje ritualesh formula dhe fjalë magjike) të cilat gjatë shekujve u shtuan dhe u përzien me të tjera dituri, poema, mite, duke qenë një krijim fantazmagorik që përzihet si në një çorbë teizmi dhe ateizmi, monizmi, politeizmi dhe panteizmi, duke e bërë gjithnjë e më të pamundur studimin e origjinës dhe strukturës së saktë të fesë indu, por dhe të një Zoti të vetëm dhe Trashendent. Sot në Indi mendohet se adhurohen 33 milion perëndi, madje thuhet se “sa indianë ka, aq dhe perëndi janë“.

Induizmi nuk beson në një perëndi personal, por ata i drejtohen Brahmanit si autoriteti më i lartë inpersonal (jo personal) i cili gjendet përmbi perënditë e personifikuara. Në induizmin klasik vërehet një bashkëekzistencë tipash të alternuar kulti të Vishnus dhe Shivës, që mund të konsiderohen si dy forma të perëndisë supreme Brahaman, të cilat rimishërohen duke u shfaqur midis njerëzve në kohëra të ndryshme si p.sh sipas induizmit Vishnuja është mishëruar në të kaluarën 8 herë: si peshk, breshkë , derr i egër, në një gjysmë luani dhe gjysmën tjetër si njeri , dhe më vonë njeri në formën e krishnës. Këto rimishërime të hyjnisë quhen ”avatar” që d.m.th. ulje e hyjnisë në tokë . Në mendimin induist ka një përshkallëzim të qenieve që fillon nga bimët, kafshët e deri në perënditë më të larta. Njeriu gjendet në një shkallë të ndërmjetme dhe ka mundësi të rilindet duke marrë forma të ndryshme ekzistence. Njeriu i cili përbën një shkëndijë të shpirtit universal “atman” është pjesë e këtij shpirti universal pavarësisht shthurjes së tij morale. Përsëri sipas fesë indu, që njeriu të përsoset dhe të shkrihet me universalen , ai duhet të kalojë në disa procese rimishërimi “samsara” duke kaluar në trupa dhe në gjendje nga më të ulëtat deri në më të lartat në varësi të “karmës“ (energjisë) që ai mbledh sipas cilësisë së veprave dhe kjo zgjat deri sa të fitohet “nirvana” d.m.th. njehsim me“shpirtin universal“ të zotit jopersonal Brahman.

Meqënëse sipas induizmit, zoti është jopersonal ai nuk mund të fyhet nga mëkati njerëzor dhe mëkati kryesisht është padituria dhe kjo duhet të mposhtet me anë të dijes, përvojës. Për një indu‚ “nirvana“ arrihet me anë të meditimit, përqëndrimit dhe teknikave të ndryshme trupore dhe shpirtërore. Qëllimi i meditimit është që njeriu të depërtojë në brendësi të unit duke u shoqëruar me mantrat dhe lëvizje të trupit. Kjo arrihet me anë të udhëheqjes së një guruje (i ndriçuar), i cili ka arritur në “nirvana”. Tri shtigjet për të dalë nga rrethi vicioz i mishërimeve (samsara), janë Karma-marga,(rruga e veprave), Zhnana-marga, (rruga e njohjes), Bagti-marga( rruga e përkushtimit).E gjitha kjo veprimtari “çliruese” shoqërohet me praktikimin e jogës.

Joga vjen nga fjala sanskritishte “jug” që do të thotë ushtrim, gjimnastikë, prehje, bashkim që tregon tërësinë e teknikave trupore apo mendore të cilat lejojnë bashkimin e trupit, mendjes dhe shpirtit me “perëndinë “ inpersonal Brahman.Format e jogës janë të ndryshme dhe shpesh kanë filozofi dhe ushtrime të veçanta që e lidhin praktikantin jogin me Brahman p.sh; Hatha- Joga, ka të bëjë me mërgimi i shpirtit, Bakti-Joga; me njohuri dhe qëndrime adhuruese të udhëzuara nga një guru(i ndriçuar), Raxha-Joga; me praktika veteperqëndrimi, Madra –Joga, me praktika ceremoni fetare, Zhnana- Joga; me përfitimin e njohurive misterioze të fshehta, Tadra- Joga ,me praktikimin e akteve të shthurura seksuale dhe “Kundalini-Joga” e cila është nga më të rrezikshmet sepse bashkimi me Brahmanin është i drejtpërdrejtë dhe këtu hujnë në lojë forca të erëta(djallëzore) sa që jogin (praktikanti) duke mos e përballuar dot “energjinë e përftuar” mund të pësoj vdekje.

Më konkretisht nga pikëpamja e monakizmit induist, kundalimi është energji. Gjithashtu është e rëndësishme të theksohet se në hinduizëm gjarpëri “Anatasesa” është bashkimi i forcave të botës. Sipas induizmit, zoti Shiva mjeshtri i jogës në të vërtetë kishte gjithmonë lidhje me gjarpërinjtë. Forcat më të fuqishme figurohen si “gjarpërinj” në fenë indu dhe sipas asaj brenda organizmit njerëzor janë depozituar fuqi të mëdha të gjarpërit eterik (ajror) ku mund të zhvillohen dhe të aktivizohen me anë të jogas, gjithashtu gjarpri është shprehur si fuqi karakteristike te gurut (i ndriçuari) Kjo është arsyeja që në Indi gjatë festave shfaqen kobra të cilat adhurohen si forca të mëdha të Shivës. Prandaj edhe disa qëndrime të jogas quhen qëndrime të gjarpërit. Sara Mal një nxënëse e vjetër e jogës në librin “Ana e bukur e së keqes” shkruan; “se brenda njeriut ekziston një forcë magjike ku mundet ta nxjerrë përjashta nën disa rrethana të caktuara. Dhe këtë shumë njerëz e quajnë magji”.
Në fetë okulte pagane gjarëpri,dragoi gjithmonë ka qenë simboli i dijes së fshehtë dhe adhurohej si “zoti i dritës mendore” sëbashku me diellin, por në judaizëm dhe në krishtërim që mbështeten mbi të vërteta biblike, gjarpëri është simboli i së keqes, të demonit të shkatërrimit, ai është ati i gënjeshtrës dhe njerivrasës që nga fillimi ashtu siç e ka përcaktuar Zoti Krisht; “Ju jeni nga djalli, që është ati juaj, dhe doni të bëni dëshirat e atit tuaj; ai ishte vrasës që nga fillimi dhe nuk qëndroi në të vërtetën, sepse në të nuk ka të vërtetë. Kur thotë gënjeshtër, flet nga vetvetja, sepse është gënjeshtar dhe ati i gënjeshtrës (Joani 8:44). Këtë armik të padukshëm do ta shkatërroj Zoti në ditën e fundit: “Atë ditë Zoti do të ndëshkojë me shpatën e tij të ashpër, të madhe dhe të fortë Leviathanin, gjarpërin e shkathët, gjarpërin Leviathani dredha-dredha, dhe do të vrasë përbindëshin që është në det.” ( Isaia 27:1) “Dhe pashë një engjëll që zbriste nga qielli, duke pasur çelësin e humnerës, dhe një zinxhir të madh në dorë. Ai e kapi dragoin, gjarpërin e lashtë, që është djalli dhe Satani, dhe e lidhi për një mijë vjet,dhe e hodhi atë në humnerë, dhe e mbylli atë dhe vulosi mbi të, që të mos i mashtrojë më kombet…” (Zbul 20:1-3).

Edhe diçka tjetër është për t’u theksuar.Joga shoqërohet me një dietë bimore jo thjesht për vetpërmbajtje siç janë kreshmët për të krishterët, por kjo është menuja e “perëndive”. Në hinduizëm vegjetacioni është parimi i dogmës bazë, që shpirti kthehet tek natyra dhe njësohet me të, prandaj ngrënia e bimëve së bashku me jogën konsiderohet kusht i nevojshëm për këtë bashkim me “perënditë”. Kjo është edhe arsyeja bazike ku mbështeten dhe frymëzohen vegjetarianët nëpër botë dhe sidomos ata që e praktikojnë jogën.

Disa ngatërrojnë murgjërinë budiste që ushtron joga me murgjërinë e krishterë që ushtrohet në lutje dhe asketizëm duke thënë se kanë shumë përafërsi madje edhe duan t’i bashkojnë në një alkimi apo sikretizëm fetar.Por kjo është e pamundur sepse ka një ndryshim të madh mes tyre, p.sh. në qoftë se një murg budist është duke bërë joga dhe ka kaluar në “nirvana” dhe pranë tij gjendet dikush duke u mbytur dhe i kërkon ndimë murgu budist, ai nuk do ta ndërpresë jogan sepse sipas induizmit, janizmit, budizmit, secili shlyen “karmën” e tij me vuajtjet dhe vdekjen dhe kështu murgu budist që ushtron joga e lë tjetrin në mëshirë të fatit të tij, kurse murgu i krishterë në qoftë se është duke u lutur në emër të Zotit Jisu Krishtit dhe gjendet në “kontemplim” duke soditur dritën e pa krijuar të Zotit, ai përpara njeriut në nevojë do ta ndërpresë lutjen dhe soditjen dhe do ta ndimojë të afërmin sepse Zoti personal i dashurisë Jisu Krisht e urdhëron murgun edhe çdo besimtar të krishterë “duaje të afërmin si veten”. N.q.s. i krishteri nuk i jepë ndihmë tjetrit me pretekstin se po i shërben Zotit është hipokrit dhe gënjeshtar, ashtu siç e thotë edhe shën Joani nxënësi i dashur i Krishtit; “Po të thotë dikush: Unë e dua Perëndinë dhe urren vëllanë e vet, është gënjeshtar; sepse ai që nuk do vëllanë e vet të cilin e sheh, si mund të dojë Perëndinë, që nuk e sheh?” (I Joanit 4:20).

Në krishtërim Perëndia është një Qenie personale Triadike, Ati, Biri dhe Shpirti i Shenjtë i cili jo vetëm krijoi botën të dukur dhe të padukur nga dashuria, por në mënyrë të veçantë njeriun të krijuar sipas ikonës së Perëndisë dhe e vendosi në kopshin e Edenit që të ketë shoqëri me atë. Kur njeriu ra në mashtrimin egoist nga “gjarpëri” (djalli) se ai mund të ekzistojë nga vetvetja duke u rebeluar dhe kështu te bëhet si Perëndia i pavdekshëm,po që në të vërtetë u bë i vdekshëm nga mëkati i mosbindjes, përsëri Perëndia në dashurinë e tij i dha mundësi shpëtimi njerëzimit me anë të njerizimit të Birit të Tij i cili bëhet Bir-Njeriu duke e sjellë përsëri njeriun dhe gjithë botën në bashkim me Perëndinë personal Trashendent( i veçant mbi të gjithë gjërat e krijuara) dhe Imanent (i kudondodhur dhe i papërzierë me krijesën). Këtë e shpreh shumë qartë ku varg ungjillor;“Sepse Perëndia e deshi aq botën, sa dha Birin e tij të vetëmlindurin, që, kushdo që beson në të, të mos humbasë, por të ketë jetë të përjetshme. Sepse Perëndia nuk e dërgoi Birin e vet në botë që ta dënojë botën, por që bota të shpëtohet prej tij.”( Joani 3:16-17)

Çdo përpjekje njerëzore në besimin e krishterë shoqëruar me lutje dhe asketizëm, në sinergji (bashkëveprim) me Hirin e Perëndisë që i dërgohet besimtarit me anën e Birit dhe Shpirtin e Shejntë, kërkon ta nxjerrë njeriun nga uni, egoja drejt një hapjeje dashurie ndaj Perëndisë dhe të afërmit duke pëmbushur ligjin e dashurisë: “Duaje Zotin, Perëndinë tënd me gjithë zemrën tënde, me gjithë shpirtin tënd dhe me gjithë mendjen tënde”. Ky është urdhërimi i parë dhe i madhi. Dhe i dyti, i ngjashëm me këtë, është: “Duaje të afërmin tënd porsi vetveten”. Nga këto dy urdhërime varet i tërë ligji dhe profetët“(Mateu 22:37-40).Vetëm dashuria e sinqertë ndaj Zotit dhe të afërmit e cila përkthehet me një veprim konkret dashurie mund ta bëjë njeriun të ngjashëm me Perëndinë, sepse sipas mësimit patristik: “rruga për tek Perëndia kalon nga i afërmi yt”.

Prandaj për krishtërimin joga shikohet dhe anatemizohet si një praktikë e rrezikshme që e lidh njeriun me vetveten e bënë egoist, duke e ndarë nga personat e tjerë dhe i mëson gabimisht njeriut se ai është një “perëndi” nga vetvetja duke e futur në idenë e gabuar të rimishërimeve për ta njehsuar me “energjinë universale” të një perëndie impersonal, por kjo nuk është gjë tjetër vetëm gënjeshtër e djallit, sepse mbas vdekjes trupi shkon në dhe, se nga dheu u mor, kurse shpirti që nuk është material gjykohet nga Zoti sipas veprave dhe vendoset në vend gëzimi (parajsë), apo mundimi (ferri), duke pritur gjykimin përfundimtar në ditën e fundit nga Krishti; “Dhe, duke qenë se është caktuar që njerëzit të vdesin vetëm një herë, dhe më pas vjen gjyqi, kështu edhe Krishti, pasi u dha vetëm një herë për të marrë mbi vete mëkatët e të gjithëve, do të duket për së dyti pa mëkat për ata që e presin për shpëtim” (Hebrenjve 9:27-2. “Sepse ne të gjithë duhet të dalim para gjyqit të Krishtit, që secili merr shpagimin e gjërave që ka bërë me anë të trupit, në bazë të asaj që ka bërë, qoftë në të mirën apo në të keqen.” ( II Kor 5:10)

Në librin Hindu World (Bota induiste) autori Benzhamin Ullker thotë për jogën: “Ajo mund të ketë qenë një sistem i hershëm i ritualeve magjike dhe vazhdon të përmbajë ende në domethënien e saj një ngjyrim okultizmi dhe shtrigërie”.Kjo vërteton atë që Apostull Pavli shkruan:“Dhe Fryma e thotë shkoqur se në kohët e fundit disa do ta mohojnë besimin, duke u vënë veshin frymëve gënjeshtare dhe doktrinave të demonëve,që flasin gënjeshtra me hipokrizi, të damkosur në ndërgjegjen e tyre,”. ( 1Timo 4:1)

Pavarësisht se praktikantët e jogës në perëndim, në Amerikë dhe në Europë vendosin terma origjinalë dhe këmbëngulin se joga është thjesht diçka shkencore dhe nuk ka lidhje me gjërat shpirtërore, por në të vërtetë siç pamë më sipër joga është një praktikë e pastër okulte.Në Joga të gjitha praktikat dhe lëvizjet fizike shoqërohen me meditime, recitime, dieta, qëndrime, drejt fesë politeiste, panteiste apokrifiste, induiste, budiste, sepse është e pamundur që dikush të shkëputë praktikat dhe qëndrimet fizike të jogës nga meditimi mistik, ashtu siç është e pamundur që mendja të shkëputet nga lëvizjet e trupit. Prandaj ndodh fenomeni që përmendëm më sipër, se dikush e fillon jogën si një fiskulturë por në fund përfundon si një praktikant i mistiçizmit induist , budist, që janë fe apokrifiste me praktika okulte të gabuara dhe me pasoja tërezikshme për qenjen njerëzore.
(BalkanWeb)

Për t’u bërë pjesë e grupit "Balkanweb" mjafton të klikoni: Join Group dhe kërkesa do t’ju aprovohet menjëherë. Grupi Balkanweb