Në gjyq ‘bankieri më i madh i botës së krimit’ në Holandë
Sot është në gjyq një burrë i cili, sipas Shërbimit të Prokurorisë Publike, drejtonte bankën më të madhe nëntokësore të zbuluar ndonjëherë në Holandë. Në më pak se një vit, në duart e tij do të kalonin gjysmë miliardë euro, të ardhura nga krimi.
53-vjeçari Thanas Bako është një shqiptaro-grek, i cili dyshohet se administronte një sasi të madhe parash. Me të, kriminelët në Holandë mund të tërhiqnin ose depozitonin para dhe më pas të paguheshin në një vend tjetër.
Bako, u arrestua në 31 maj 2023 në Athinë, pas një operacioni të policise greke dhe Europol, si i dyshuar për lëvizjen dhe pastrimin në Holandë të rreth 500 milionë eurove të trafikantëve nderkombëtare të drogës, ndërsa vazhdon të jetë i izoluar në burg në Holandë pas ekstradimit nga Greqia.
I konsideruari nga Europoli si “një pastrues i njohur parash, që pastronte paratë e pista të kriminelëve më të mëdhenj në botë”, ai u arrestua pas një hetimi të FBI pas zbulimit të komunikimeve të tij në aplikacionin “ANOM” ku vepronte me porosi të trafikantëve në Dubai e Holandë për të transferuar miliona euro nga një vend në tjetrin.
Bankierë të tillë të nëndheshëm janë thelbësorë në qarkun kriminal. Një pjesë e madhe e tregtisë globale të drogës kalon përmes këtij sistemi.
Për shembull, kushdo që dëshiron të transferojë një milion euro nga Holanda në Kolumbi për të blerë kokainë, mund t’i dorëzojë paratë e tij “cash” te një bankier i fshehtë. Ai e rregullon me një koleg në Kolumbi që të paguajë një milion atje.
Kontakti bëhet shpesh nëpërmjet ndërmjetësve të veçantë të parave. Bankierët mbajnë shënim se kush sa i detyrohet kujt. Paratë e kalojnë kufirin vetëm në letër, fizikisht ato mbeten në vendin tuaj. Prandaj, një bankë nëntokësore është kryesisht një stok i madh parash, ku ndonjëherë diçka shtohet dhe herë të tjera diçka del jashtë. Bankierët dhe agjentët e parave jetojnë nga komisioni që ata marrin nga klientët e tyre kriminelë.
Që nga viti 2021, policia dhe Prokuroria Publike janë përpjekur të minojnë këtë sistem bankar paralel. Qëllimi është të pengojë tregtinë e drogës duke e bërë më të vështirë për kriminelët lëvizjen e parave të tyre.
“Në Holandë, vlerësohet se kjo arrin në më shumë se një miliard euro në vit” thotë Peter Huttenhuis, prokurori kombëtar që heton mbi të ardhurat e krimit.
Së fundmi në Holandë janë arrestuar disa bankierë të fshehtë. Hetimi për grupin rreth Thanas B. është më i madhi deri më sot. “Ai shihet si një figurë kyçe në një rrjet bankar evropian,” thotë Huttenhuis.
Thanas B. thuhet se ka menaxhuar korrierë parash në Holandë nga Athina. Këta korrierë punonin si duarartë, bojaxhi apo pastrues dritaresh, zakonisht me precedentë të pastër penalë për të mos u vënë re sa më shumë. Për një tarifë të madhe, ata përdorën furgonët e tyre për të transportuar para drejt dhe nga klientët kriminelë.
Policia pa se si korrierët morën ose dërguan çanta të mbushura me para. Herë ishin disa mijëra euro, herë miliona. Sipas Prokurorisë Publike, nën drejtimin e Thanas B. janë mbledhur gjithsej mbi 246 milionë euro dhe janë paguar gati 248 milionë euro.
Për të vërtetuar se paratë janë transferuar në të vërtetë, përdoren ‘tokenët’. Kjo mund të jetë, për shembull, një kartëmonedhë 5 euro me një numër të caktuar serie. Vetëm personi që posedon atë shënim specifik mund të mbledhë ose dorëzojë paratë.
Sipas Prokurorisë, banka nëntokësore e Thanas B. kishte dy ‘zyra’. Këto ishin magazina në Wateringen dhe Nieuw-Vennep ku paratë u numëruan dhe u fshehën.
Sipas Prokurorisë Publike, mesazhet e përgjuara tregojnë se B. ka mbajtur shënim se sa ka hyrë dhe sa ka dalë. Ai foli me kontaktet e tij për paratë që duheshin “mbledhur” dhe “dorëzuara”.
