“Kjo është më e rrezikshmja nga të gjitha linjat e frontit,” thotë Oleksandr, kreu i një njësie mjekësore për Brigadën e 25-të të ushtrisë ukrainase.
Jemi në dhomën e trajtimit të një njësie të improvizuar fushore të ngushtë – pika e parë e trajtimit për ushtarët e plagosur.
“Federata Ruse po shtyn shumë fort. Ne nuk kemi mundur të stabilizojmë frontin. Sa herë që lëviz linja e parë, lëvizim edhe ne”.
Ne jemi afër Pokrovsk, një qytet i vogël minierash rreth 60 km (37 milje) në veri-perëndim të kryeqytetit rajonal, Donetsk.
Mjekët na thonë se kohët e fundit kanë trajtuar 50 ushtarë në një ditë-shifra që janë parë rrallë më parë gjatë rrjedhës së kësaj lufte.
Viktimat sillen për trajtim në këtë vend sekret pas muzgut, kur ka më pak shanse për t’u sulmuar nga dronët e armatosur rusë.
Trupat ukrainase janë plagosur në betejën e egër për të mbrojtur Pokrovsk. Vetëm muaj më parë, ky konsiderohej një vend relativisht i sigurt – shtëpia e rreth 60,000 njerëzve, rrugët e tij të mbushura me restorante, kafene dhe tregje, thuhet në një raportim të BBC.
Ushtarët vinin shpesh nga vija e frontit në qytet për një pushim. Tani, ndihet si një qytet fantazmë. Më shumë se tre të katërtat e popullsisë së saj janë larguar.
Që kur Rusia pushtoi qytetin e Avdiivka në shkurt, përparimi i saj në rajonin e Donestkut ka qenë i shpejtë. Në fillim të tetorit, rusët pushtuan qytetin kyç të Vuhledar.
Qeveria ukrainase pajtohet me ushtarët që takojmë në terren, se luftimet rreth Pokrovsk janë më të forta.
“Pokrovsk kryeson zonat me numrin më të lartë të sulmeve të armikut”, deklaroi Kievi javën e kaluar – duke pretenduar se, në total, Forcat e Armatosura të Ukrainës kishin zmbrapsur rreth 150 sulme “armike” në shumicën e ditëve në dy javët e fundit.
Në njësinë në terren, 6 milje larg frontit, mjekja e ushtrisë Tania mban krahun e Serhiit, një ushtari, që një fashë e gjakosur i mbulon pjesën më të madhe të fytyrës dhe e drejton atë në një dhomë ekzaminimi.
“Gjendja e tij është e rëndë”, thotë Tania.
Serhii ka lëndime nga predha në njërin sy, në kafkë dhe në tru. Mjekët i pastrojnë shpejt plagët dhe i injektojnë antibiotikë.
Pesë ushtarë të tjerë mbërrijnë menjëherë pas – ata nuk janë të sigurt se si i kanë marrë plagët e tyre. Breshëria e zjarrit mund të jetë aq e ashpër dhe e papritur, saqë plagët e tyre mund të jenë shkaktuar nga mortaja ose eksplozivët e hedhur nga dronët.
“Është e rrezikshme këtu. Është e vështirë, mendërisht dhe fizikisht. Jemi të gjithë të lodhur, por po ia dalim”, thotë Yuriy, komandanti i të gjitha njësive mjekësore të brigadës.
Të gjithë ushtarët që shohim janë plagosur në orare të ndryshme të mëngjesit, por kanë mbërritur vetëm pasi ka rënë nata, kur është më e sigurt.
Vonesat e tilla mund të rrisin rrezikun e vdekjes dhe paaftësisë.
Një ushtar tjetër, Taras, ka lidhur një fasho rreth krahut të tij për të ndaluar gjakderdhjen nga një plagë nga copëza granatash, por tani – më shumë se 10 orë më vonë – krahu i tij duket i fryrë dhe i zbehtë dhe ai nuk mund ta ndjejë atë. Një mjek na thotë se mund të duhet të amputohet.
Në 24 orët e fundit dy ushtarë janë sjellë të vdekur.
Ajo që shohim në njësinë në terren tregon egërsinë e betejës për Pokrovsk – një qendër e rëndësishme transporti. Lidhja hekurudhore që kalon është përdorur rregullisht për të evakuuar civilët nga qytetet e vijës së parë në pjesë më të sigurta të Ukrainës dhe për të lëvizur furnizimet për ushtrinë.
Ukraina e di se çfarë rreziku është këtu.
Kërcënimi i dronëve rusë është gjithmonë i pranishëm – njëri rri pezull jashtë njësisë mjekësore ndërsa ne jemi atje. Kjo e bën evakuiimin nga vija e frontit jashtëzakonisht të vështirë. Dritaret e ndërtesës janë të mbyllura, kështu që dronët nuk mund të shikojnë brenda, por në momentin që dikush del nga dera, ata rrezikohen të goditen.
Dronët janë gjithashtu një kërcënim për qytetarët e mbetur të Pokrovsk.
“Ne i dëgjojmë vazhdimisht duke gumëzhitur – ata ndalojnë dhe shikojnë brenda dritareve”, thotë Viktoriia Vasylevska, një nga banorët e mbetur, të lodhur nga lufta. Por edhe ajo tani ka pranuar të evakuohet nga shtëpia e saj, në skajin lindor veçanërisht të rrezikshëm të qytetit.
Ajo është e befasuar nga sa shpejt vija e frontit ka lëvizur në perëndim drejt Pokrovsk. “Gjithçka ndodhi kaq shpejt. Kush e di se çfarë do të ndodhë këtu më pas. Po më humbasin nervat. Kam sulme paniku. Kam frikë nga netët.”
Viktoriia thotë se mezi ka para dhe do t’i duhet të fillojë jetën e saj nga e para diku tjetër, por është shumë e frikshme të qëndrosh këtu tani.
“Unë dua që lufta të përfundojë. Duhet të ketë negociata. Gjithsesi nuk ka mbetur asgjë në tokat e marra nga Rusia. Gjithçka është shkatërruar dhe të gjithë njerëzit kanë ikur”, thotë ajo.
Ne gjejmë moral të rënë në mesin e shumicës së njerëzve me të cilët flasim. Shumica e Pokrovsk tani është pa energji dhe ujë.
Në një shkollë, ka një radhë njerëzish që mbajnë bidona bosh që presin të përdorin një rubinet të përbashkët. Ata na thonë se pak ditë më parë punonin katër çezma, por tani janë vetëm një.
Duke ecur nëpër rrugë, shenjat e shkatërrimit janë të dukshëm, por qyteti ende nuk është bombarduar si të tjerët për të cilët janë luftuar ashpër.
Ne takojmë Larysën, 69 vjeç, duke blerë thasë me patate në një nga një grusht tezgash ushqimore ende të hapura në tregun qendror të mbyllur ndryshe.
“Jam e tmerruar. Nuk mund të jetoj pa qetësues”, thotë ajo. Me pensionin e saj të vogël, ajo nuk mendon se do të ishte në gjendje të përballonte qiranë diku tjetër. “Qeveria mund të më çojë diku dhe të më strehojë për një kohë. Por çfarë pas kësaj?”
Një tjetër banore Raisa 77-vjeçare, na tërheq vëmendjen. “Nuk mund të shkosh askund pa para. Kështu që ne thjesht ulemi në shtëpinë tonë dhe shpresojmë që kjo të marrë fund”, shprehet ajo.
Larysa mendon se është koha për të negociuar me Rusinë – një ndjenjë që mund të ketë qenë e paimagjinueshme për shumicën në Ukrainë disa kohë më parë.
Por të paktën këtu, pranë vijës së frontit, gjetëm shumë që e shprehnin atë.
“Shumë nga djemtë tanë po vdesin, aq shumë janë plagosur. Ata po sakrifikojnë jetën e tyre dhe kjo po vazhdon e vazhdon”, thotë ajo.
Nga një dyshek në dyshemenë e një furgoni evakuimi, 80-vjeçarja Nadiia nuk ka simpati për forcat ruse që përparojnë.
“Mallkuar kjo luftë! Unë do të vdes”, vajton ajo. “Pse Putin dëshiron më shumë tokë? A nuk ka mjaftueshëm ai? Ai ka vrarë kaq shumë njerëz.”
Nadija nuk mund të ecë. Ajo tërhiqej zvarrë nëpër shtëpinë e saj, duke u mbështetur në ndihmën e fqinjëve. Vetëm një grusht prej tyre kanë qëndruar prapa, por nën kërcënimin e vazhdueshëm të bombardimeve, ajo ka vendosur të largohet edhe pse nuk e di se ku do të shkojë.
Por ka nga ata që ende nuk po largohen nga qyteti. Midis tyre ka vendas që punojnë për riparimin e infrastrukturës së dëmtuar nga lufta.
“Unë jetoj në një nga rrugët më afër vijës së frontit. Gjithçka është djegur rreth shtëpisë sime. Fqinjët e mi vdiqën pasi shtëpia e tyre u granatua”, na thotë Vitaliy, ndërsa ai dhe bashkëpunëtorët e tij përpiqen të rregullojnë linjat elektrike.
“Por unë nuk mendoj se është e drejtë të braktisim burrat tanë. Duhet të luftojmë derisa të kemi fitore dhe Rusia të dënohet për krimet e saj”.
Vendosmëria e tij nuk ndahet nga 20-vjeçari Roman, të cilin e takojmë ndërsa po punon për të rregulluar një shtëpi të dëmtuar nga predha.
“Unë nuk mendoj se territori për të cilin po luftojmë ia vlen jetën njerëzore. Shumë ushtarë tanë kanë vdekur. Të rinj që mund të kishin një të ardhme, gra dhe fëmijë. Por ata duhej të shkonin në vijën e parë.”
Në agimin e një mëngjesi, udhëtojmë drejt fushëbetejës jashtë qytetit. Fushat me luledielli të thara rreshtohen në anët e rrugëve. Nuk ka pothuajse asnjë mbulesë, dhe kështu ne vozisim me shpejtësi marramendëse në mënyrë që të mbrohemi nga sulmet e dronëve rusë.
Dëgjojmë shpërthime të forta ndërsa jemi pranë vijës së frontit.
Në një pozicion të artilerisë ukrainase, Vadym gjuan me një armë artilerie të epokës sovjetike. Ai lëshon një tingull shurdhues dhe nxjerr pluhurin dhe gjethet e thara nga toka.
Ai vrapon për t’u strehuar në një bunker nëntokësor, duke u ruajtur nga hakmarrja ruse dhe duke pritur për koordinatat e sulmit të ardhshëm ukrainas.
“Ata [Rusia] kanë më shumë fuqi dhe armë. Dhe ata i dërgojnë njerëzit e tyre në fushën e betejës sikur të ishin mish kanoni”, thotë ai.
Por ai e di se nëse Pokrovsk bie, mund të hapë një portë për në rajonin Dnipro – vetëm 32 km (20 milje) nga Pokrovsk – dhe puna e tyre do të bëhet edhe më e vështirë.
“Po, ne jemi të lodhur – dhe shumë nga njerëzit tanë kanë vdekur dhe janë plagosur – por ne duhet të luftojmë, përndryshe rezultati do të jetë katastrofik.”
/Balkanweb/
