Nëse jeni dikush që vendos disa alarme në mëngjes për t’u zgjuar, ndoshta po bëni më shumë dëm, sesa po ndihmoni në cilësinë e gjumit tuaj. Sipas ekspertëve, praktika e vendosjes së disa alarmeve dhe shtyrjes së tyre nuk është aq e dobishme sa duket.
Shtyrja e zgjimit për disa minuta në një kohë, ndonëse mund të duket e kënaqshme në moment, ndërpret gjumin dhe dëmton cilësinë e tij. Dr. Brandon Peters, neurolog dhe specialist i gjumit, shpjegon se në fazën e fundit të ciklit të gjumit, e njohur si gjumi REM (lëvizja e shpejtë e syve), përpunohen kujtimet dhe mendimet kreative. Fragmentimi i kësaj faze mund të ndikojë negativisht në funksionet e trurit dhe në mënyrën se si ndihemi gjatë ditës.
Në vend që të përdorni disa alarme, Dr. Peters rekomandon të vendosni vetëm një alarm, duke i lejuar trupit dhe mendjes të përfundojnë ciklin e gjumit pa ndërprerje. Kjo do të ndihmojë që të ndiheni më të freskët dhe të gatshëm për të filluar ditën. Stërvitja e mendjes dhe trupit për t’u ngritur menjëherë pas ziles së parë është një ndryshim që mund të përmirësojë ndjeshëm cilësinë e gjumit dhe të ndikojë pozitivisht në produktivitetin tuaj.
Pse disa njerëz e kanë të vështirë të zgjohem në mëngjes?
Disa çrregullime të gjumit mund të shkaktojnë që dikush të ketë probleme me zgjimin në mëngjes me një alarm, siç është inercia e gjumit, e cila shkakton një tranzicion të vështirë nga gjumi, tha Dr. Cathy Goldstein. Kjo mund të rezultojë që dikush pa vetëdije të fikë dhe të shtyjë alarmet kur zgjohet për herë të parë. Megjithatë, shumicën e kohës, dikush që ka nevojë për alarme të shumta për t’u zgjuar në mëngjes është i privuar nga gjumi, tha ajo. Së pari, përpiquni të arrini te ndonjë çështje themelore që mund të shkaktojë këtë problem, vuri në dukje Goldstein.
“Mendoni, a po e merrni me të vërtetë gjumin që ju nevojitet? Jo sasia e gjumit që mendoni se duhet të bëni, ose që dëshironi të bëni, por sasia e gjumit që ju nevojitet në të vërtetë. Dhe, a e merrni atë çdo natë?” , theksoi Goldstein.
Shumica e të rriturve kanë nevojë për rreth shtatë deri në nëntë orë gjumë në natë, por duhet kohë për të kuptuar se sa gjumë keni nevojë. Goldstein rekomandon që studentët të përdorin pushimet verore për të gjetur se sa orë gjumë bëjnë natyrshëm pas disa javësh. Për të tjerët, një pushim i gjatë mund të japë disa përgjigje të dobishme.
Një arsye tjetër që dikush mund të luftojë me orën e alarmit çdo mëngjes është se ata janë natyrisht një “buf nate”, por orari i tyre i punës kërkon një zog të hershëm, tha Dr. Alicia Roth.
“Në një botë ideale, ne do të shkonim në shtrat kur jemi të përgjumur dhe do të zgjoheshim kur të na dilte gjumi. Kjo nuk është bota në të cilën jetojmë”, tha ajo.
Por, ka mënyra për të ndryshuar gradualisht orën e trupit tuaj dhe për ta bërë mëngjesin e hershëm më të lehtë, shtoi Alica.
Si të zgjoheni me një alarm?
Nëse ju duhet të zgjoheni në orën 7 të mëngjesit dhe alarmi fillon në 6 të mëngjesit, ju po bëni një orë gjumë me cilësi të keqe, në vend që të flini vetëm deri në orën 7 të mëngjesit. Ndërsa vendosja e vetëm një alarmi është më e mira, mund të jetë e vështirë të zgjoheni vetëm me një, pasi përdorni alarme të shumta si rrjetën tuaj të sigurisë, theksoi Alica.
Ajo rekomandon testimin e orëve të ndryshme të alarmit, si për shembull atë që përdor dritën ose një alarm që ju bën të ngriheni nga shtrati për ta fikur. Marrja 15 deri në 30 minuta e dritës së diellit në mëngjes mund të ndihmojë gjithashtu në zhvendosjen e orës së brendshme të trupit dhe është veçanërisht e rëndësishme për ata që janë “bufa natyralë” të natës.
Është gjithashtu e rëndësishme të zgjoheni dhe të flini në të njëjtat orë çdo ditë, tha Goldstein.
“Nëse je dikush që fle shumë mirë nga ora 3 e mëngjesit deri në mesditë dhe kështu fle gjatë fundjavave, por të hënën në mëngjes, duhet të zgjohesh në orën 6 të mëngjesit për të udhëtuar”, do të jetë e vështirë, tha ajo.
Goldstein rekomandon zhvendosjen e orës së gjumit 30 minuta më herët çdo ditë, ose një orë më herët një herë në javë për ata që kërkojnë të ndryshojnë orën e tyre biologjike. Shmangia e dritave të ashpra dhe kufizimi i kohës para ekranit deri në katër orë para gjumit mund të ndihmojë gjithashtu në promovimin e prodhimit natyral të melatoninës në trup, shtoi ajo. Nëse dikush zbulon se është zgjuar para se të bjerë alarmi i tij, Peters nuk rekomandon kontrollimin e orës, sepse kjo mund ta bëjë të vështirë të flejë përsëri, nëse fillojnë të shqetësohen për kohën e gjumit që i ka mbetur. Në vend të kësaj, Peters rekomandon që të përpiqeni të bini përsëri në gjumë derisa të duket sikur kanë kaluar 15 deri në 20 minuta. Nëse jeni ende zgjuar, atëherë mund të kontrolloni orën dhe të vendosni nëse dëshironi të ngriheni për ditën.
“Nëse është afër kohës normale të zgjimit, mund ta filloni ditën pak më herët. Nëse është në mes të natës, ju mund të lexoni dhe më pas të flini, kur ndiheni më të përgjumur.”
Ndërsa disa mund të jenë në gjendje të zgjohen natyrshëm pa përdorur një alarm, nuk është një qëllim realist për të gjithë, veçanërisht ata që përjetojnë inercinë e gjumit, ose kanë natyrshëm orë biologjike të mëvonshme, tha Goldstein.
