Ministri i Jashtëm Igli Hasani, në takimin e Komisionit të Partneritetit të Kartës SHBA-Adriatik (A5), u shpreh se situata e sigurisë në rajonin tonë ndikohet thellësisht nga agresioni i vazhdueshëm në Ukrainë, i cili ka rritur tensionet në oborrin tonë.

Hasani theksoi se ndikimi keqdashës i aktorëve të jashtëm i përkeqëson këto sfida dhe pasojat ndjehen në të gjithë rajonin. “Rëndësia e angazhimit tonë kolektiv ndaj NATO-s dhe angazhimit aktiv të BE-së nuk mund të mbivlerësohet. Në këtë drejtim, dua të përsëris mbështetjen tonë të palëkundur për sovranitetin dhe integritetin territorial të Ukrainës. Ne jemi plotësisht të përkushtuar të qëndrojmë pranë Ukrainës në luftën e saj kundër agresionit dhe qëndrojmë me aleatët tanë në thirrjen për mbështetjen e plotë të Ukrainës nga komuniteti ndërkombëtar”, tha Hasani.

Në fjalën e tij, kreu i diplomacisë shqiptare tha se gjithashtu nuk mund të injorohen zhvillimet e fundit në veri të Kosovës, të cilat kanë theksuar edhe më shumë kërcënimin e vazhdueshëm të destabilitetit.

“Sulmi i fundit terrorist në kanalin Ibër-Lepenc është një kujtesë e fortë e brishtësisë së paqes në rajon dhe nevojës urgjente për bashkëpunim të forcuar në luftën kundër veprimeve destabilizuese. Ne bëjmë thirrje për një hetim të plotë dhe përgjegjësi të plotë për ata që janë përgjegjës.

Është gjithashtu e rëndësishme të pranohet se përgjegjësia për situatën aktuale në Kosovë shtrihet përtej autorëve të drejtpërdrejt. Të gjithë ne kemi një rol vendimtar në ushtrimin e presionit për të siguruar që të ndërmerren veprimet e duhura kundër atyre që janë përgjegjës për këto akte dhune. Dështimi për të vepruar me vendosmëri për të siguruar që autorët të mbahen përgjegjës, vetëm sa përkeqëson tensionet dhe minon stabilitetin e rajonit. Komuniteti ndërkombëtar duhet të dërgojë një mesazh të qartë se veprime të tilla nuk do të tolerohen dhe se rruga drejt paqes dhe normalizimit është e vetmja zgjidhje praktike”, tha Hasani.

Fjala e plotë e ministrit të Jashtëm

Është një kënaqësi e madhe t’ju mirëpres të gjithëve këtu në Tiranë për këtë takim përfundimtar nën Kryesinë Shqiptare të Kartës SHBA-Adriatik (A-5) për vitin 2024. Ky forum ka dëshmuar vazhdimisht vlerën e tij si një platformë unike për bashkëpunim, duke sjellë së bashku 5 vende anëtarë A-5 dhe vendet vëzhguese. Ndërsa përfundojmë këtë vit, kam kënaqësinë të reflektoj mbi progresin që kemi bërë dhe forcën e përpjekjeve tona kolektive.

Dëshiroj t’i uroj një mirëseardhje të veçantë kolegës sonë znj. Nancy Van Horn, E Ngarkuara me Punë e Shteteve të Bashkuara. Roli i paçmuar i Shteteve të Bashkuara në mbështetjen e demokracisë dhe stabilitetit në rajonin tonë dhe ne, e vlerësojmë thellësisht partneritetin e tyre të vazhdueshëm.

Ne mirëpresim gjithashtu pjesëmarrjen e vëzhguesve tanë – Kosova, Serbia dhe Sllovenia – që ilustrojn frymën e hapjes dhe gjithëpërfshirjes së Kartës.

Është pikërisht kjo frymë që mbështet suksesin e bashkëpunimit tonë dhe forcon themelet e angazhimit tonë të përbashkët për paqen, stabilitetin dhe integrimin rajonal.

Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të sinqertë për të gjitha vendet anëtare dhe vëzhguese për kontributin e tyre gjatë këtij viti.
Angazhimi juaj ka qenë i rëndësishëm në formësimin e një Plan Veprimi produktiv të Kryesisë Shqiptare për vitin 2024. Së bashku, ne kemi ndërtuar mbi arritjet e Kartës dhe kemi përforcuar rolin e saj si një lojtar kyç në avancimin e aspiratave euro-atlantike të rajonit tonë.
Ndërsa shënojmë 21-vjetorin e Kartës SHBA-Adriatik, është e qartë se kjo nismë ka luajtur një rol kritik në rritjen e përpjekjeve tona drejt integrimit euro-atlantik. Sot, katër nga pesë vendet anëtarët tw Kartës janë aleatë të NATO-s dhe mirëpresim dhe rrugën e anëtarësimit në NATO të Bosnje dhe Hercegovinës. Ky progres pasqyron përkushtimin tonë të përbashkët ndaj vlerave që na lidhin dhe rëndësisë strategjike të sigurisë sonë kolektive.

Viti 2024 ka qenë një vit veçanërisht i suksesshëm në drejtim të integrimit evropian për rajonin, me momente të rëndësishme për vendet tona kandidate për në BE:

• Vendimi i Këshillit Evropian të Bosnjë-Hercegovinës për hapjen e negociatave të anëtarësimit në mars;
• Progresi i Malit të Zi me Konferencën e 16-të Ndërqeveritare dhe mbylljen e kapitujve kryesorë në qershor;
• Lëvizjen e lirë të Kosovës në vendet Shengen;
• Konferenca e dytë Ndërqeveritare tw Shqipërisë, duke hapur negociatat për Grupkapitullin e 1, në tetor.

Këto arritje janë një dëshmi e kontributit të Kartës në procesin e integrimit të rajonit dhe pohojnë më tej besimin tonë se rruga drejt anëtarësimit në NATO dhe BE mbetet mjeti më efektiv për të siguruar paqen, stabilitetin dhe reformën gjithëpërfshirëse në Ballkanin Perëndimor.

Megjithatë, siç e dimë të gjithë, situata e sigurisë në rajonin tonë ndikohet thellësisht nga agresioni i vazhdueshëm në Ukrainë, i cili ka rritur tensionet në oborrin tonë. Ndikimi keqdashës i aktorëve të jashtëm i përkeqëson këto sfida dhe pasojat ndjehen në të gjithë rajonin. Rëndësia e angazhimit tonë kolektiv ndaj NATO-s dhe angazhimit aktiv të BE-së nuk mund të mbivlerësohet.

Në këtë drejtim, dua të përsëris mbështetjen tonë të palëkundur për sovranitetin dhe integritetin territorial të Ukrainës. Ne jemi plotësisht të përkushtuar të qëndrojmë pranë Ukrainës në luftën e saj kundër agresionit dhe qëndrojmë me aleatët tanë në thirrjen për mbështetjen e plotë të Ukrainës nga komuniteti ndërkombëtar. Në të njëjtën kohë, nuk mund të injorohen zhvillimet e fundit në veri të Kosovës, të cilat kanë theksuar edhe më shumë kërcënimin e vazhdueshëm të destabilitetit.

Sulmi i fundit terrorist në kanalin Ibër-Lepenc është një kujtesë e fortë e brishtësisë së paqes në rajon dhe nevojës urgjente për bashkëpunim të forcuar në luftën kundër veprimeve destabilizuese. Ne bëjmë thirrje për një hetim të plotë dhe përgjegjësi të plotë për ata që janë përgjegjës.

Është gjithashtu e rëndësishme të pranohet se përgjegjësia për situatën aktuale në Kosovë shtrihet përtej autorëve të drejtpërdrejt. Të gjithë ne kemi një rol vendimtar në ushtrimin e presionit për të siguruar që të ndërmerren veprimet e duhura kundër atyre që janë përgjegjës për këto akte dhune. Dështimi për të vepruar me vendosmëri për të siguruar që autorët të mbahen përgjegjës, vetëm sa përkeqëson tensionet dhe minon stabilitetin e rajonit. Komuniteti ndërkombëtar duhet të dërgojë një mesazh të qartë se veprime të tilla nuk do të tolerohen dhe se rruga drejt paqes dhe normalizimit është e vetmja zgjidhje praktike.

Përfshirja mbetet në thelb të misionit të Kartës sonë. Suksesi i vazhdueshëm i Kartës SHBA-Adriatik mbështetet në aftësinë e saj për të qëndruar të hapur dhe fleksibël, duke iu përshtatur nevojave dhe aspiratave të rajonit. Kërkesa e kahershme e Kosovës për anëtarësim në Kartë është një rast i tillë. Zgjidhja e kësaj çështje në të ardhmen e afërt do të jetë vendimtare për rritjen e sigurisë rajonale dhe nxitjen e bashkëpunimit më të madh. Karta duhet të mbetet një platformë gjithëpërfshirëse dhe dinamike për të gjitha vendet e rajonit që janë politikisht të gatshëm të anëtarësohen.

Ndërsa hyjmë në dekadën e tretë të Kartës SHBA-Adriatik, ne kemi besim se bashkëpunimi ynë mund të vazhdojë të zhvillohet. Përtej integrimit euroatlantik, ne duhet të përqendrohemi gjithashtu në forcimin e sigurisë sonë kolektive në fusha të tilla si lufta kundër kërcënimeve hibride, dezinformimi dhe detyrimi ekonomik, të cilat vazhdojnë të paraqesin rreziqe të rëndësishme për sigurinë tonë të përbashkët.

Takimi i sotëm i Komisionit të Partneritetit na ofron një mundësi për të diskutuar se si mund të ndërtojmë sukseset tona, të përmirësojmë bashkëpunimin dhe të përballemi me sfidat që kemi përpara. Pres me padurim diskutimet tona të sinqerta dhe zhvillimin e hapave veprues që do të kontribuojnë për një të ardhme më të sigurt dhe më të qëndrueshme për rajonin tonë.

Ju uroj të gjithëve një takim produktiv dhe të frytshëm dhe jam i bindur se njohuritë, përkushtimi dhe shpirti juaj bashkëpunues do të vazhdojnë ta bëjnë këtë iniciativë një forcë për ndryshime pozitive në rajonin tonë.