Sergei Shoigu, ish-ministri i mbrojtjes i Rusisë, ka thënë se inkursioni i Ukrainës në Rusi do të thotë se nuk ka asnjë shans për negociata për t’i dhënë fund luftës së nisur nga shefi i tij, Vladimir Piutin, pasi disa vende dolën si ndërmjetës të mundshëm për paqen.

Shoigu, tani kreu i Këshillit të Sigurimit të Rusisë, tha të martën se nuk do të ketë bisedime midis Moskës dhe Kievit “derisa t’i nxjerrim ata nga territori ynë”, njoftoi agjencia shtetërore e lajmeve Tass.

Por pikëpamja e Shoigut dukej se binte në kundërshtim me atë të Putinit, i cili tha në Forumin Ekonomik Lindor në Vladivostok më 5 shtator se ai “kurrë nuk kishte refuzuar” të negocionte me Kievin, edhe pse ai pretendonte se kishte kapur rreth 500 milje katrorë të territorit rus.

Putin më parë tha se do të negocionte vetëm nëse Kievi heq dorë nga katër rajone pjesërisht të pushtuara që Moska pretendon se i ka aneksuar në shtator 2022, kushte që janë të papranueshme për presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky .

Deklarata e Shoigu erdhi një ditë pasi Austria u bë vendi i fundit që propozoi të ishte një ndërmjetës për t’i dhënë fund luftës.

“Për sa i përket ndërmjetësve të mundshëm, një vend duhet të sigurojë lokacione të përshtatshme për bisedimet e paqes, të ketë logjistikë të fortë, të jetë i pranueshëm politikisht nga të dyja palët dhe të ketë shërbime të jashtëzakonshme diplomatike”, u shpreh Vuk Vuksanovic, bashkëpunëtor në institutin e studimit në Shkollën Ekonomike të Londrës LSE IDEAS.

Kancelari austriak Karl Nehammer në një postim në X, tha se Vjena mund të “mbështesë një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme të bazuar në të drejtën ndërkombëtare dhe të shërbejë si një vend për negociata”. Në reagimin e tij, Nehammer shprehet se qeveria e tij kishte vënë në dukje “gadishmërinë e Putinit ndaj bisedimeve të paqes me Ukrainën” dhe më parë ka bërë thirrje për de-përshkallëzimin dhe bisedimet e paqes.

“Austria mund të presë bisedimet, veçanërisht pasi Vjena është një kryeqytet i OKB-së, por ajo nuk mund t’i formësojë ato në mënyrë kuptimplote”, tha Peter Rough, drejtor në Qendrën për Evropën dhe Euroazinë në Institutin Hudson, një institut kërkimor në Uashington, DC.

“Çdo deklaratë që vjen nga Austria tani është në kontekstin e zgjedhjeve federale që do të mbajnë në fund të muajit” tha ai, duke shtuar se “FPÖ [Partia e Lirisë së Austrisë] kryeson në sondazhe dhe është shumë kritike ndaj Ukrainës, gjë që shpjegon disa nga manovrat.”

Hungaria

Si kritik i ndihmës së vazhdueshme ushtarake perëndimore për Ukrainën dhe aleati më i ngushtë i Putinit në Bashkimin Evropian, kryeministri hungarez Viktor Orbán e ka pozicionuar veten si dikush që mund t’i japë fund armiqësive. Gjatë udhëtimit të tij të parë në Kiev në më shumë se një dekadë, Orbán zhvilloi bisedime me Zelensky më 2 korrik, kur tha se i kishte kërkuar presidentit ukrainas të konsideronte një armëpushim përpara samitit ndërkombëtar që Kyiv shpreson të mbajë më vonë këtë vit. Më 5 korrik, Orbán u takua me Putinin në Moskë dhe tre ditë më vonë foli me presidentin kinez Xi Jinping.

Të hënën, udhëheqësi hungarez foli se i ashtuquajturi “misioni i tij i paqes” për Ukrainën është në vazhdim dhe la të kuptohet për një përparim me një paraqitje të mundshme “spektakolare” në shtator, sipas gazetës hungareze të lajmeve ATV.

Megjithatë, Rough i konsideron deklaratat e Orbanit si nisma politike që synon të fitojë pikë. “Këto nuk janë propozime paqeje që synojnë përfundimin e luftimeve”, tha ai, duke shtuar se “përveç kësaj, armiqësia midis Budapestit dhe Kievit e bën Hungarinë një ndërmjetës të paimagjinueshëm për bisedime”.

Kina, Brazili dhe India

Gjatë Forumit Ekonomik Lindor, Putin iu referua tre vendeve të tjera që përbëjnë akronimin BRICS si ndërmjetës të mundshëm për t’i dhënë fund luftës që ai filloi.

“Republika Popullore Kineze, Brazili, India. Unë jam në kontakt me partnerët e mi”, tha Putin duke shtuar “ne kemi besim dhe besim te njëri-tjetri”.

Por Vuksanoviç tha se Kina, së bashku me Hungarinë, do të largohen si ndërmjetës të mundshëm, sepse ata janë shumë afër Rusisë.

“Për më tepër, SHBA-ja nuk do të lejonte që Kina të kishte lavdinë e një paqebërësi”, shtoi ai.

Gjatë një vizite në Ukrainë në gusht, kryeministri indian Narendra Modi i tha Zelenskyt se ai është i përgatitur të luajë një rol personal për të sjellë paqen dhe të dyja palët do të duhet të “kërkojnë mënyra për të dalë nga kjo krizë”.

Por muajin e kaluar, Zelensky kritikoi Modin për përqafimin me Putinin, gjatë një udhëtimi në Moskë në një ditë sulmesh vdekjeprurëse ruse, duke përfshirë një në spitalin më të madh të fëmijëve në Kiev.

“India ka luksin e të qenit në marrëdhënie të mira me Rusinë dhe Modi pati një vizitë të mirë në Ukrainë, por është e paqartë nëse India e dëshiron atë rol dhe nëse të tjerët do ta pranojnë atë”, tha Vuksanovic.

Ai shtoi se “të gjitha janë spekulime derisa Rusia, Ukraina dhe SHBA të vendosin të shkojnë për bisedime. Nuk ka asnjë indikacion që asnjëra prej të treve ka interes në atë iniciativë në këtë pikë.”

Ndërkohë, Rough beson se për shkak se është pala më e vogël në konflikt dhe mbrojtësi, Ukraina kërkon garanci sigurie kundër vendit dhe agresorit shumë më të madh për çdo armëpushim.

“Si një shtet i paangazhuar në Azinë Jugore, India nuk do t’i ofrojë ato garanci sigurie”, tha ai duke shtuar “askush nuk beson se Kina do të frenojë Rusinë në emër të Ukrainës në rast të një agresioni të rinovuar.”

Ekspertja e negociatave ndërkombëtare Ursula F. Ott, profesoreshë në Universitetin Nottingham Trent në Angli, tha se Kina do të shikonte drejt një horizonti të gjatë negocimi gjatë negociatave.

Turqia

Qëndrimi i Turqisë dhe lidhjet mes Vladimir Putin dhe Tajip Erdogan kanë prodhuar jo pak kritika në drejtim të vendit anëtar të NATO-s.

Javën e kaluar, Ankaraja tha se do të kërkonte anëtarësimin në BRICS në një lëvizje që pason interesin për t’u bashkuar me Organizatën e Bashkëpunimit të Shangait (SCO) të udhëhequr nga Pekini dhe Moska.

Në margjinat e SCO-së, Erdogan tha se Ankaraja mund të jetë një ndërmjetëse në luftën e Ukrainës, megjithëse zëdhënësi i Kremlinit e ka hedhur poshtë këtë.

Turqia ndihmoi me një marrëveshje që më vonë u rrëzua, por për një kohë siguroi që drithërat të mund të transportoheshin në mënyrë të sigurt nga porti i Detit të Zi të Ukrainës. Turqia nuk e ka sanksionuar Rusinë, por e ka furnizuar Kievin me armë të tilla si dronët sulmues Bayraktar TB2.

“Ndoshta Turqia mund të presë bisedimet, siç kanë bërë gjatë nismës së grurit dhe mbi shkëmbimet e të burgosurve”, tha Rough, duke shtuar “kjo do të kërkonte gjithashtu pjesëmarrje të madhe amerikane dhe evropiane perëndimore që çdo gjë serioze të ngjitej”

Në një samit të paqes në Lucern, Zvicër, në qershor në të cilin Moska nuk ishte ftuar, Kievi tha se nuk do të angazhohej në negociata të drejtpërdrejta me Rusinë, megjithëse perspektiva që një koalicion i gjerë mund të shtyjë formulën e paqes prej 10 pikash të Zelensky për t’i dhënë fund luftës duket shumë larg.

Koloneli në pension i ushtrisë amerikane, Lawrence Wilkerson, ish-shefi i shtabit të Sekretarit të Përgjithshëm të Shtetit, Colin Powell, shprehet se ai nuk besonte se Uashingtoni do të lejonte ndonjë nga vendet të vepronte si ndërmjetës të paqes përpara zgjedhjeve në SHBA.

“SHBA mund të lejojë Indonezinë, Zelandën e Re, madje edhe Brazilin apo Meksikën, por ne do të ishim një prani e fortë në sfond”, tha Wilkerson, duke shtuar “pas zgjedhjeve, nëse Putini do të dëshironte, ne mund të ndërmjetësonim me ndihmën, të themi nga India, Turqia apo Zvicra”.

Ligji ushtarak në Ukrainë i vendosur nga Zelensky për shkak të luftës pengoi mbajtjen e zgjedhjeve presidenciale në mars, kur mandati i tij përfundoi zyrtarisht, duke bërë që Rusia të vërë në dyshim legjitimitetin e Zelensky si kreu i shtetit.

Por Wilkerson, bashkëpunëtor i lartë në Rrjetin Medial Eisenhower, tha se Putini do të këmbëngulte që ndërmjetësit e vërtetë të jenë ai ose ministri i tij i jashtëm, Sergei Lavrov, “dhe lideri i ri i Ukrainës, i zgjedhur siç duhet në zgjedhjet e reja”.