Me zërat që qarkullojnë për një marrëveshje paqeje që mund të ndalojë luftën në Ukrainë, vendet evropiane të NATO-s në kufi me Rusinë janë të shqetësuara se Presidenti Vladimir Putin mund të përdorë një marrëveshje të ndërmjetësuar nga udhëheqësi i ardhshëm Donald Trump në avantazhin e tij.

Nëse luftimet ndalojnë dhe ushtarët rusë të bllokuar aktualisht në Ukrainën lindore nuk nevojiten më atje, “qindra mijëra trupa” do të jenë të disponueshme për Putinin për t’i përdorur diku tjetër, tha ministri i Mbrojtjes i Estonisë Hanno Pevkur.

Shqetësimi për Pevkurin është se këto trupa mund të përfundojnë përtej kufirit nga vendi i tij dhe shtetet e tjera fqinje në krahun lindor të NATO-s.

“Një armëpushim tani do ta linte Rusinë në një pozicion të fortë për të shfrytëzuar mundësinë për të rindërtuar forcat e saj dhe të nisë një sulm të ripërtërirë në Ukrainë në një moment në të ardhmen, ose të çlirojë forcat e përmendura për t’u kthyer në kufijtë e Rusisë me NATO-n”, tha William Freer, një hulumtues në sigurinë kombëtare me qendrën e mendimit të Këshillit për Gjeostrategji me qendër në Mbretërinë e Bashkuar.

Sipas tij, vendet përgjatë krahut lindor të NATO-s kanë qenë disa nga mbështetësit më të zjarrtë të Ukrainës. “Një Rusi që nuk është më e përfshirë në moçalin e një konflikti me intensitet të lartë mund të joshet të përqendrojë përpjekjet në frikësimin ose përçarjen në dhe brenda anëtarëve të krahut lindor të NATO-s”, tha ai.

Sapo Presidenti i zgjedhur Trump të kthehet në Zyrën Ovale, ai mund të shtyjë për një armëpushim të luftës rraskapitëse, dyvjeçare e gjysmë në Ukrainë.

Ai ka thënë se mund ta përfundojë luftën brenda një dite, por nuk ka dhënë një udhërrëfyes se si do ta bënte këtë. Republikani nuk ka vendosur ende se si do të arrijë të ulë në të njëjtën tryezë bisedimesh presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky dhe Vladimir Putin, raportoi Wall Street Journal në fillim të këtij muaji.

Një ide e përhapur në mesin e zyrtarëve në kampin e Trump mund të shohë Ukrainën duke u zotuar të mos bashkohet me NATO-n për të paktën 20 vjet, ndërkohë që Uashingtoni vazhdon të dërgojë armë në vend për të penguar Rusinë të nisë sulmet e reja, raportoi WSJ, duke cituar tre persona të afërt me presidentin e zgjedhur.

Nëse konflikti do të ngrinte, Rusia do të mbante kontrollin në afërsisht 1/5 e Ukrainës. Një zonë e çmilitarizuar do të shënonte kontrollin e Kievit dhe Moskës në vijën aktuale të frontit dhe përgjatë kufirit ndërkombëtar midis dy vendeve, me gjasë të kontrolluar nga forcat evropiane. Presidenti çek Petr Pavel dha të premten një vlerësim të ngjashëm publik.

Kjo do të shkonte kundër asaj që Zelensky u ka përshkruar ligjvënësve ukrainas dhe liderëve botërorë në “planin e tij të fitores” në muajt e fundit. Kjo strategji varej nga pranimi i Ukrainës në NATO, duke mos i dhënë territor Moskës dhe duke shmangur një konflikt të ngrirë.

Çdo lloj zgjidhje e nxituar për luftën “do të jetë një humbje për Ukrainën”, vuri në dukje Zelensky javën e kaluar. Zyrtarët evropianë kanë treguar gjithashtu se një marrëveshje e udhëhequr nga Trump me Putinin ndoshta do të vinte në kurriz të Ukrainës dhe me gjasë të Evropës. Një armëpushim dhe krijimi i një zone të çmilitarizuar në Ukrainën lindore dhe përgjatë kufirit me Rusinë ka të ngjarë të nënkuptojë se ushtria e Moskës nuk është më e nevojshme për sulme me viktima të rënda ndaj mbrojtjes ukrainase.

Por ushtarët rusë që paguhen mijëra dollarë në muaj për të luftuar, tha Pevkur, nuk do të duan të kthehen në rajonet e largëta ruse për të fituar një pjesë të kësaj rroge.

“Pra, kjo do të thotë se ushtria ruse do të ketë shumë forca të lira, të cilat ndoshta do të sillen në zonën tonë”, tha Pevkur, duke shtuar “ky është plani që ka nënshkruar [ish-ministri rus i mbrojtjes Sergei] Shoigu”.

Në fund të vitit 2022, Shoigu tha se Kremlini do të riparonte strukturën ushtarake të Rusisë duke rritur numrin e anëtarëve të shërbimit gjatë disa viteve të ardhshme. Pjesë të planit ishin që të ndahej Distrikti Ushtarak Perëndimor i Rusisë në dy rrethe, në Moskë dhe Leningrad, dhe të rritej përmasat e ushtrisë.

Kur Finlanda u bashkua me NATO-n vitin e ardhshëm, Putin tha se rivendosja e Qarkut Ushtarak të Leningradit varet drejtpërdrejt nga rritja e pranisë së NATO-s në kufirin e Rusisë. Instituti për Studimin e Luftës me bazë në SHBA, ka thënë se Distrikti Ushtarak Perëndimor ishte “shtrirë” midis përqendrimit në luftën në Ukrainë dhe qëndrimit të fortë kundër kufijve baltik të NATO-s.

Ndarja e ish-Distriktit Ushtarak Perëndimor dhe përgjegjësive të tij në këtë mënyrë e ndihmon Rusinë “të adoptojë një qëndrim më efektiv ushtarak” kundër anëtarëve baltik dhe skandinavë të NATO-s, tha Nick Reynolds, studiues për luftrat tokësore.

Rusia aktualisht stacionon një divizion, atë të 76-të të sulmeve ajrore të Gardës, afër Estonisë në bazën e saj në Pskov. Sipas planeve të reja, Rusia do të trefishonte numrin e ushtarëve pranë kufirit të NATO-s me vendin baltik, tha Pevkur.

Megjithëse Rusia ka tërhequr pjesën më të madhe të fuqisë së saj tokësore nga kufijtë e Balltikut për të mbështetur trupat e saj në Ukrainë, NATO është shumë e vetëdijshme për deklaratat publike të Rusisë për riinvestim dhe ristrukturim të forcave të saj pranë krahut lindor, tha gjenerallejtënant Jürgen-Joachim von Sandrart, kreu i Korpusit Shumëkombësh Verilindor të NATO-s me bazë në Poloninë veriperëndimore. Ai ka për detyrë të mbikëqyrë praninë e aleancës në Baltik.

Rusia e sheh rajonin e Detit Baltik si një “prioritet të rëndësishëm”, tha von Sandrart për Newsweek në Pragë.

Moska nuk ka vetëm forca tokësore afër Balltikut, por edhe aftësi në të gjitha fushat, të tilla si sisteme që do të pengonin forcat e NATO-s të kenë akses në atë që njihet si zona e përgjegjësisë, e cila për Korpusin Shumëkombësh në verilindje është Estonia, Letonia, Lituania dhe Polonia veriore.

Rusia do t’i përdorte këto aftësi të tjera që operojnë në mënyrë efektive në enklavën e saj të Kaliningradit, e lidhur me anëtarët e NATO-s, Lituanisë dhe Polonisë.

“Flota e Detit Baltik është pothuajse e paangazhuar në luftë”, tha von Sandrart, duke shtuar “kapacitetet në rajonin e Kaliningradit janë ende mjaft të rëndësishme”.

Moska mund të zgjedhë të përmirësojë luftën e saj hibride dhe taktikat e tjera në “zonën gri”, tha ai. Ky term i referohet një sërë aktivitetesh që ndalojnë pak nga luftimet e hapura, si sulmet kibernetike dhe fushatat e informacionit.

Kremlini mund të provojë gjithashtu “rrëmbime të kufizuara toke”, tha von Sandrart. Por NATO është “e përgatitur për këtë,” theksoi ai.

Shërbimi i inteligjencës së jashtme të Talinit tha në fillim të këtij viti se sa e suksesshme do të jetë Rusia në reformat e saj gjithëpërfshirëse do të varet nga lufta në Ukrainë. “Nëse Rusia arrin të zbatojë reformën”, tha agjencia e inteligjencës në shkurt, “NATO mund të përballet me një ushtri masive të stilit sovjetik në dekadën e ardhshme.”

Ushtria do të ishte “teknologjikisht inferiore” ndaj forcave të NATO-s në zona të tjera përveç luftës elektronike dhe sulmeve me rreze të gjatë, tha shërbimi, por “potenciali i saj ushtarak do të ishte i rëndësishëm”.

Për të shmangur një sulm të mundshëm jo-bërthamor rus, do të duhej që industritë ushtarake dhe të mbrojtjes të NATO-s të jenë “në mënyrë domethënëse më të përgatitura, të afta dhe më të pajisura me municione dhe materiale sesa janë aktualisht”, përfundon raporti.

Me një armëpushim – që do t’i jepte fund ritmit që Ukraina po shkatërron pajisjet ruse – Rusia mund të përdorë një pauzë në luftime për të “rindërtuar në mënyrë shumë më efektive forcat e saj të blinduara dhe të mekanizuara në veçanti”.

Laurynas Kasčiūnas, ministri i mbrojtjes i Lituanisë, është dakord me këtë përfundim. Një konflikt i ngrirë është “një skenar shumë i keq, sepse Rusia do të rivendoset brenda pak vitesh,” tha ai në Pragë.

Më pas do të “përpiqet të bëjë diçka më shumë, në Ukrainë apo edhe në zonën e NATO-s”, tha ai.

“Lufta po zhvillohet në tokën ukrainase, kështu që është Ukraina ajo që do të përcaktojë parametrat për një paqe gjithëpërfshirëse, të drejtë dhe të qëndrueshme”, tha Heorhii Tykhyi në komentet e raportuara nga mediat ukrainase.

Times e Londrës raportoi të hënën se Polonia shpreson që Mbretëria e Bashkuar të mbrojë interesat e Ukrainës në çdo armëpushim të ndërmjetësuar nga Trump.

“Askush nuk dëshiron që konflikti të përshkallëzohet, dhe në të njëjtën kohë, askush nuk dëshiron që Ukraina të dobësohet apo edhe të kapitullojë”, tha Tusk.