TIRANE
Asambleja e Përgjithshme shpalli Ditën Ndërkombëtare të Hënës, një ditë ndërkombëtare të caktuar nga Kombet e Bashkuara që do të festohet çdo vit më 20 korrik, në rezolutën e saj 76/76 mbi “Bashkëpunimin ndërkombëtar në përdorimet paqësore të hapësirës së jashtme” në 2021.
Dita Ndërkombëtare e Hënës shënon përvjetorin e uljes së parë të njerëzve në Hënë si pjesë e misionit hënor Apollo 11.
Festimet do të marrin në konsideratë gjithashtu arritjet e të gjitha shteteve në eksplorimin e Hënës dhe do të rrisin ndërgjegjësimin e publikut për eksplorimin dhe përdorimin e qëndrueshëm të Hënës.
Për mijëra vjet, qytetërimet njerëzore kanë parë drejt qiellit duke menduar për origjinën dhe misteret e Hënës, sateliti ynë i vetëm natyror. Vëzhgimet me bazë tokësore të mundësuara nga shpikja e teleskopëve të parë hapën një kapitull të ri në të kuptuarit tonë për shokun tonë qiellor.
Me lindjen e aktiviteteve hapësinore, Hëna u bë destinacioni përfundimtar i misioneve të panumërta, duke përfshirë fluturimet me ekuipazh që sollën gjurmët e para të njeriut në një vend tjetër në univers.
Ndërsa përpjekjet për eksplorimin e Hënës vazhdojnë të marrin formë me plane ambicioze, kjo festë globale do të shërbejë jo vetëm si një kujtesë e suksesit në të kaluarën, por si një dëshmi vjetore për përpjekjet e ardhshme.
Që nga fillimi i Epokës së Hapësirës, Kombet e Bashkuara pranuan se hapësira e jashtme i shtoi një dimension të ri ekzistencës së njerëzimit. Familja e Kombeve të Bashkuara përpiqet vazhdimisht të shfrytëzojë përfitimet unike të hapësirës së jashtme për përmirësimin e gjithë njerëzimit.
Duke njohur interesin e përbashkët të njerëzimit në hapësirën e jashtme dhe duke kërkuar t’u përgjigjet pyetjeve se si hapësira e jashtme mund të ndihmojë në përfitimin e njerëzve të Tokës, Asambleja e Përgjithshme miratoi rezolutën e saj të parë në lidhje me hapësirën e jashtme, rezolutën 1348 (XIII) të titulluar “Çështja e përdorimit paqësor të Hapësirës së Jashtme”.
Më 10 tetor 1967, hyri në fuqi “Magna Carta e Hapësirës”, e njohur gjithashtu si Traktati mbi Parimet që Drejtojnë Aktivitetet e Shteteve në Eksplorimin dhe Përdorimin e Hapësirës së Jashtme, duke përfshirë Hënën dhe trupat e tjerë qiellor.
Sot, Zyra e Kombeve të Bashkuara për Çështjet e Hapësirës së Jashtme (UNOOSA) është zyra e Kombeve të Bashkuara përgjegjëse për promovimin e bashkëpunimit ndërkombëtar në përdorimet paqësore të hapësirës së jashtme. UNOOSA shërben si sekretariat për komitetin e vetëm të Asamblesë së Përgjithshme që merret ekskluzivisht me bashkëpunimin ndërkombëtar në përdorimet paqësore të hapësirës së jashtme: Komiteti i Kombeve të Bashkuara për Përdorimet Paqësore të Hapësirës së Jashtme (COPUOS).
