“Absurd”, “çnjerëzor”, “shumë i shtrenjtë”, “shkel të drejtat e njeriut”, “dobëson sovranitetin kombëtar”. Këto janë disa nga kritikat që janë artikuluar për marrëveshjen Itali-Shqipëri nga Strasburgu, ku janë mbledhur eurodeputetët në seancën plenare të Parlamentit Europian.
Reagimet vijnë pas vendimit të seksionit të emigracionit të gjykatës së Romës, i cili nuk vërtetoi ndalimin e emigrantëve brenda qendrës italiane të paraburgimit për riatdhesimin e Gjadrit, në lidhje me 16 emigrantët e transportuar drejt Shqipërisë nga anija Libra e Marinës italiane.
Nëse “modeli i Shqipërisë” ngjall duartrokitje në hemisferën e djathtë të Kuvendit, kritika të ashpra kanë ardhur nga liberalët, socialistët dhe e majta radikale.
Qendrat e emigrantëve të kërkuar nga Giorgia Meloni, të autorizuara nga kryeministri shqiptar Edi Rama dhe të bekuara nga presidentja e Komisionit Ursula von der Leyen, përveçse ngrenë shqetësime ligjore dhe humanitare, po vendosin shumicën “zyrtare” që drejton Eurodhomën,i përbërë nga popullorë, socialistë dhe liberalë në pikëpyetje.
Është një mazhorancë që tregon çarje të thella në lidhje me emigrantët. Pas miratimit të paktit për emigrantët majin e kaluar, “modeli i Shqipërisë” dhe qendrat e jashtme për riatdhesimet e ngrenë shiritin edhe më tej, duke forcuar më tej të ashtuquajturën “Evropa e Kalasë”. Për këto çështje, Partia Popullore Evropiane shkon krah për krah me ultra të djathtën e konservatorëve dhe reformistëve të Melonit dhe në një farë mënyre edhe me Patriotët për Evropën, grupin e hungarezit Viktor Orban, armikut të ashpër të von der Leyen.
Socialistët kundër “modelit të Shqipërisë”
Çështja është e mprehtë në radhë të parë për socialistët (S&D), të cilëve u përket Partia Demokratike, duke qenë se ata qeverisin përkrah liderit gjerman.
“Çdo propozim për të kontraktuar politikën e azilit dhe riatdhesimit është në kundërshtim të drejtpërdrejtë me të drejtën ndërkombëtare dhe kjo u vërtetua në vendimin e gjyqtarëve në Romë kundër protokollit Itali-Shqipëri, të cilin ne e kundërshtojmë prej disa kohësh”, tha Iratxe Garcia Perez, president i grupit S&D në Parlamentin Evropian.
Në vijim Perez tha se “kemi qenë gjithmonë të ashpër kundër kontraktimit të menaxhimit të migracionit, kjo bie ndesh me strategjinë evropiane:.
“Jemi shumë të shqetësuar që Presidenti von der Leyen dëshiron të miratojë dhe përgjithësojë këto masa në të gjithë Bashkimin Evropian. Ne duam të sqarojmë edhe një herë se kush nuk mund të llogarisë në mbështetjen tonë”, shtoi Garcia Perez.
Shumica në hije e së djathtës
Socialistët këmbëngulin për të formuar një aleancë pro-evropianësh, e cila përfshin popullorët, socialistët, liberalët dhe të gjelbrit. “Ne vazhdojmë ta mbrojmë këtë aleancë, i shtrijmë dorën Partisë Popullore për ta penguar atë të luajë një lojë të dyfishtë, të dyfishojë mazhorancën, duke kërkuar edhe gjetkë”, nënvizoi eurodeputeti spanjoll.
Megjithatë, rruga e dyfishtë duket se tashmë është duke u zhvilluar. Katër grupe kishin kërkuar që të futej në axhendën e 22 tetorit debati për “Modelin e Shqipërisë”, por propozimi u refuzua.
Falë kujt? Popolari (Forza Italia), Ecr (Fratelli d’Italia), Patriotët për Evropën (Lega) dhe Evropa e Kombeve Sovrane bllokuan dhe refuzuan kërkesat. Prandaj, të djathtët u bashkuan për të shmangur debatin, nga të moderuarit e PPE-së deri te Patriotët. Një “shumicë hije” pra, kompakte për disa çështje si migrimi.
Liberalët këmbëngulin në Paktin për Emigrantët
Liberalët e Renew kritikuan edhe “modelin e Shqipërisë, veçanërisht në planin financiar.” Qëndrimi i emigrantëve në Shqipëri, i cili duhet të zgjasë 48 orë, është humbje e fondeve publike. “12 emigrantë në Shqipëri i kushtojnë italianëve 65 milionë euro”, tha kryetarja e grupit Valerie Hayer. Sipas saj, kjo është demagogji, Evropa dhe emigrantët meritojnë më shumë.
Plani për të kthyer emigrantët jashtë BE-së
“Ne e kundërshtojmë ‘modelin e Shqipërisë’ si grup sepse kushton shumë. Për më tepër, ne nuk mund ta transferojmë sovranitetin tonë tek vendet e treta, të cilat rrezikojnë të mos pasqyrojnë vlerat tona”, nënvizoi ajo.
Politika franceze është shprehur edhe për çështjen e “vendeve të sigurta”, në të cilat do të dërgohen persona të cilëve u janë refuzuar kërkesat për azil dhe që Roma ka propozuar zgjerimin.
“Duhet t’i përmbahemi listës tashmë të miratuar nga BE.
Grupi Renew mendon se ndër prioritetet është zbatimi total i paktit të azilit dhe migracionit. Theksoj totalin, sepse disa vende do të donin ta shmangnin”, deklaroi Hayer.
E majta kritikon edhe Paktin e Migracionit
Kritikat më radikale në lidhje me “modelin e Shqipërisë” në Evropë vjen nga grupi The Left, të cilit i përmbahet Lëvizja Pesë Yjet.
“Marrëveshja midis Italisë dhe Shqipërisë është absurde, çnjerëzore, objektivi i vetëm i së cilës është të kontraktojë kërkesat për azil. Frika jonë është se do të merret sërish nga Komisioni, duke qenë se von der Leyen nuk e përjashtoi atë”, akuzoi Manon Aubry nga La France Insoumise.
Eurodeputetja francez ngriti edhe çështjen politike që qëndron pas “modelit të Shqipërisë”.
“Njoftimi i ri i Von der Leyen është të favorizojë dëbimin e emigrantëve dhe ky obsesion po tundon të djathtën dhe të djathtën ekstreme”, deklaroi Aubry, duke nënvizuar zhvendosjen gjithnjë e më të djathtë të EPP-së.
“Fillimisht vendosen më shumë kontrolle kufitare, pastaj krijohen qendra të mbyllura, pastaj krijohen qendra për emigrantët në vendet jashtë BE-së. Cila do të jetë e ardhmja”, tha parlamentarja europiane, duke theksuar rrugën gjithnjë e më kufizuese ndaj emigrantëve dhe azilkërkuesve.
Së fundi, një mesazh për socialistët europianë, të cilët janë pjesë e shumicës së von der Leyen.
“Ka një paqartësi nga ana e socialistëve, të cilët mbështesin paktin e azilit dhe emigracionit, i cili nuk bën gjë tjetër veçse kriminalizon më tej emigrantët, duke vënë gjemba. Ne i pyesim socialistët: doni të vazhdoni të luani në duart e ekstremit të djathtë apo dëshironi të bashkëpunoni me ne?”, përfundoi Aubry.
