Vizita shtetërore e presidentit amerikan Joe Biden në Gjermani të premten ishte jashtëzakonisht e shkurtër.
Por presidenti amerikan përdori çdo minutë në Berlin për të bërë të qartë se ai ka ende ambicie të mëdha në skenën botërore, këto javët e fundit para se të largohej nga detyra në janar. Sidomos në Lindjen e Mesme dhe Ukrainë.
Mbrojtja evropiane ka qenë një gur themeli i politikës së jashtme të Biden – një kontrast i fortë me atë të paraardhësit të tij, Donald Trump, tani një kandidat presidencial në vitin 2024.
Në njohje të përpjekjeve të tij, presidenti gjerman Frank-Walter Steinmeier i dha Biden nderin më të lartë të vendit të tij, klasën speciale të Kryqit të Madh.
Konflikti në Ukrainë, që nga pushtimi i plotë i Rusisë, është lufta më e keqe që ka përjetuar ky kontinent që nga Lufta e Dytë Botërore.
Dhe siç bëri 80 vjet më parë, Evropa ka kërkuar nga SHBA-ja për udhëheqje të koordinuar dhe mbështetje ushtarake.
Por Biden këmbënguli se duhet bërë shumë më tepër: “Ne duhet të vazhdojmë derisa Ukraina të fitojë një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme… Ne duhet të japim mbështetjen tonë.”
Por gjithçka do të varet se kush do të fitojë zgjedhjet e nëntorit në SHBA.
Evropa është mbështetur në ndihmën ushtarake të SHBA-së për të ndihmuar Ukrainën. Berlini është donatori i dytë më i madh pas Uashingtonit, megjithëse vëllimi zbehet në rëndësi në krahasim me aleatin e tij përtej Atlantikut, shkruan BBC.
Ditët e madhështisë amerikane pritet të mbarojnë sapo Biden të largohet nga Shtëpia e Bardhë. Edhe nëse kandidatja demokrate Kamala Harris bëhet presidentja e ardhshme e SHBA-së, Kongresi mendohet se ka të ngjarë të përqendrohet në prioritete të tjera të politikës së jashtme, si Kina dhe Tajvani.
Sa i përket Trump, gjatë administratës së tij 2016-2020, marrëdhëniet me NATO-n – aleanca ushtarake transatlantike e krijuar që nga Lufta e Dytë Botërore – ishin jashtëzakonisht të trazuara. Ai është i njohur për admirimin e presidentit rus Vladimir Putin dhe nuk e ka thënë ende publikisht nëse dëshiron që Kievi të dalë fitimtar nga konflikti.
Pavarësisht nga shumë biseda në korridor në qarqet e NATO-s rreth mbrojtjes evropiane “të mbrojtur nga Trump” përpara zgjedhjeve të ardhshme në SHBA, ka pak shenja që ka ndodhur në të vërtetë ose se Evropa do të ishte në gjendje të “bënte e vetme” me sukses nëse do të duhej.
Pas pushtimit të plotë të Rusisë në vitin 2022, kancelari gjerman, Olaf Scholz, premtoi një “Zeitenwende”, një pikë kthese historike, ku vendi i tij do të kalonte mbi hijen e së kaluarës së tij naziste dhe do të investonte masivisht në ushtrinë e saj për të kontribuar plotësisht në mbrojtjen e përbashkët të aleatëve.
Këtë javë, shefat e inteligjencës gjermane paralajmëruan se investimi i vazhdueshëm i Rusisë në ushtrinë e saj do ta vinte në një pozicion për të sulmuar NATO-n deri në fund të dekadës.
Por rinovimi i planifikuar ushtarak i Gjermanisë është zhytur në burokraci. Qeveria nuk ka rënë dakord as për një buxhet të ardhshëm të mbrojtjes. Diplomatët thonë se Biden shqetësohet për vendosmërinë evropiane, me shenja të përhapjes së “lodhjes së Ukrainës” ndërsa aleatët në Evropë përballen me sfidat e tyre të brendshme.
Scholz është nën presion të konsiderueshëm në vend nga e djathta dhe e majta ekstreme popullore, të dyja simpatike ndaj narrativës ruse, përpara zgjedhjeve të përgjithshme vitin e ardhshëm.
Të premten, Scholz dhe Biden iu bashkuan në Berlin donatorët kryesorë të Ukrainës, Mbretëria e Bashkuar dhe Franca. “Kuadi”, siç njihen këto katër fuqi të mëdha të NATO-s, diskutoi gjithashtu për Iranin dhe Lindjen e Mesme më gjerë. Për Ukrainën, deklarata e tyre e përbashkët për shtyp përsëriti vendosmërinë për të vazhduar mbështetjen e Kievit.
Kryeministri britanik, Sir Keir Starmer, tha se Rusia po dobësohej dhe se lufta po thithte 40% të buxhetit të Moskës. Ai tha se ai dhe udhëheqësit e tjerë kishin diskutuar “çfarë aftësie të mëtejshme, çfarë pajisje të mëtejshme dhe çfarë burimesh të mëtejshme” mund të ndihmonin Ukrainën. Por ai nuk u fut në detaje.
Megjithatë, janë specifikat që Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, i ka kërkuar në “planin e tij të fitores”. Specifikat si një ftesë zyrtare për t’u bashkuar me NATO-n dhe një dorë e lirë në përdorimin e raketave me rreze të gjatë veprimi të ofruara nga MB dhe Franca. Një kërkesë që deri më sot është refuzuar.
Kyiv sheh një Biden të angazhuar në largimin e tij nga detyra, Scholz parashikoi të humbiste zgjedhjet e përgjithshme gjermane të vitit të ardhshëm dhe presidenti francez Emmanuel Macron ngeci politikisht në shtëpi.
Për Ukrainën, ndihma shtesë nga mbështetësit e saj më të mëdhenj nuk mund të vijë aq shpejt sa duhet. Në anën tjetër kundër Rusisë përgjatë vijës së saj të frontit, vendi është në një moment veçanërisht të cenueshëm. Gjithashtu edhe pjesa tjetër e Evropës.
