Qeveria italiane ka miratuar ndryshimet ligjore përsa i takon dëbimit të emigrantëve nga të ashtuquajturat “vendet e sigurta”.
Qëllimi i ndryshimeve ka të bëjë me shmangien e referimit të vendimit të Gjykatës së BE-së, të cilës iu referuar Gjykata e Romës, në rastin e emigrantëve të akomoduar në kampin e Gjadrit.
Qeveria në Itali miratoi ditën e sotme ndryshimet e reja ligjore për emigrantët dhe vendet e sigurta. Rregullat e reja për të kapërcyer jo-në e gjyqësorit për riatdhesimin e menjëhershëm të emigrantëve u miratuan brenda pak minutash.
Këshilli i Ministrave miratoi një dekret ligjor që tregon se në cilat vende do të kryhen riatdhesimet e menjëhershme: një formulë “primare” e cila është më e fortë nga pikëpamja legjislative sesa dekreti i thjeshtë i Ministrisë të Punëve të Jashtme në fuqi deri më sot.
Dispozita e re konfirmon në masë të madhe listën me 22 shtete të konsideruara të sigurta nga qeveria italiane, duke u përpjekur të “bllokojë” me një ligj më të fuqishëm mundësinë e dëbimit të menjëhershëm për ata që vijnë nga një nga vendet e listës së përpiluar sot.
Në ndryshimet e sotme, Qeveria vendosi të ulë numrin e vendeve të sigurta nga 22 në 19, pasi përjashtoi Kamerunin, Kolumbinë dhe Nigerinë.
Lista e re e vendeve të sigurta
Lista e re e vendeve nuk është e njëjtë me atë që përmban dekreti ndërministror (Pushtet e Jashtme, Punët e Brendshme dhe Drejtësia) të datës 7 maj 2024, botuar në Fletoren Zyrtare. Ministri i Brendshëm Piantedosi shpjegoi se 19 vende figurojnë në listën e re nga 22 origjinale. “Ne kemi përjashtuar Kamerunin, Kolumbinë dhe Nigerinë”, tha Piantedosi në një konferencë për shtyp.
Në listën e vendeve të sigurta renditen: Shqipëria, Algjeria, Bangladeshi, Bosnja dhe Hercegovina, Kepi Verde, Bregu i Fildishtë, Egjipti, Gambia, Gjeorgjia, Gana, Kosova, Maqedonia e Veriut, Maroku, Mali i Zi, Peruja, Senegali, Serbia, Sri Lanka dhe Tunizia.
Lista është përditësuar “sipas indikacioneve të vendimit të fundit të Gjykatës së Drejtësisë së BE”, shpjegon qeveria. Në veçanti, u hoqën vendet për të cilat ishin parashikuar “përjashtimet territoriale” (Kameruni, Kolumbia dhe Nigeria). Sipas ekzekutivit, lista e re tashmë përfshihet në një dispozitë me fuqinë dhe vlerën e ligjit për të shmangur moszbatimet e mundshme në gjykatë.
“Gjyqtari mund të mos zbatojë një akt administrativ nëse e konsideron atë të paligjshëm, por mund ta bëjë këtë rastësisht, pa e shfuqizuar. Ai thjesht nuk e zbaton atë. Kjo nuk vlen për burimin parësor, kur një listë e vendeve të sigurta futet në një ligji për gjyqtarin nuk mund të mos zbatojë ligjin”, tha ministri i Drejtësisë Carlo Nordio në një konferencë për shtyp në Palazzo Chigi. “Gjyqtari, nëse mendon se ligji është antikushtetues, mund të apelojë në Gjykatë, ndaj do të priresha të përjashtoja mundësinë e moszbatimit të tij”, shtoi ruajtësi i vulave.
Vendimi i gjykatës së Romës, shkurt
Por nga erdhi ngërçi që çoi në dekretin e ri? Sipas protokollit të nënshkruar mes Romës dhe Tiranës, në qendrat shqiptare duhet të sillen vetëm azilkërkuesit nga vendet e sigurta për të cilat është parashikuar procedura e përshpejtuar e aplikimit për azil. Megjithatë, të premten e kaluar, Gjykata e Romës dekretoi se dy vendet nga vijnë 12 emigrantët e sjellë në qendrën Gjader, Egjipti dhe Bangladeshi, “nuk janë të sigurta, edhe në dritën e vendimit të Gjykatës së Drejtësisë së BE”. Për rrjedhojë, procedura e përshpejtuar, e futur me dekretin Cutro, nuk u konsiderua e pranueshme.
Megjithatë, Bangladeshi dhe Egjipti janë vende të konsideruara të sigurta nga qeveria italiane, e cila majin e kaluar i përfshiu në listën e shteteve të kualifikuara për riatdhesim. Ajo që ndryshoi kartat në tavolinë ishte një vendim i Gjykatës së Drejtësisë së BE-së më 4 tetor, në të cilin u vendos se shtetet anëtare nuk mund të caktojnë “vetëm një pjesë të territorit të vendit të tretë në fjalë” si një vend të sigurt. Kapja, të paktën sipas shumë ekspertëve ligjorë, do të ishte për faktin se dekreti i qeverisë kishte përcaktuar si vende të sigurta edhe me zona të pasigurta apo kategori të përndjekurish.
