Gjykata e Lartë dukej e prirur të premten të mbështeste një ligj që do të detyronte shitjen ose do të ndalonte aplikacionin e videove të shkurtra TikTok në Shtetet e Bashkuara duke nisur nga 19 janari, ndërsa gjykatësit u përqëndruan në shqetësimet mbi një kërcënim të mundshëm të sigurisë kombëtare.

Platforma sociale thotë se ligji shkel Amendamentin e Parë dhe duhet të hidhet poshtë.

Kompania ByteDance, e cila ka në pronësi TikTokun, e ka qendrën në Kinë dhe qeveria e Shteteve të Bashkuara thotë se kjo paraqet një kërcënim të mundshëm të sigurisë kombëtare. Zyrtarët amerikanë thonë se autoritetet kineze mund ta detyrojnë TikTokun t’i dorëzojë asaj të dhëna të ndjeshme të një numri shumë të madh të amerikanëve që e përdorin këtë platformë apo mund të ndikojë në shpërndarjen e informacionit në këtë platformë.

Një gjykatë e apelit la në fuqi ligjin, i cili ndalon TikTokun nëse nuk shitet.

Ligji hyn në fuqi më 19 janar, një ditë para fillimit të mandatit të Presidentit të zgjedhur Donald Trump, i cili ka 14.7 milionë ndjekës në këtë platformë. Udhëheqësi republikan thotë se ai dëshiron “ta shpëtojë TikTokun”.

Gjatë seancës ku u dëgjuan argumentet, e cila zgjati rreth 2 orë e gjysmë, nëntë anëtarët e Gjykatës së Lartë pyetën avokatët që përfaqësonin platformën TikTok, kompaninë kineze ByteDance, që e ka në pronësi TikTokun dhe përdoruesit e aplikacionit në lidhje me rrezikun që qeveria e Kinës të shfrytëzojë platformën për të spiunuar amerikanët dhe për të kryer operacione të fshehta ndikimi, ndërsa shqyrtuan gjithashte edhe shqetësimet lidhur me lirinë e fjalës.

Disa gjyqtarë ngritën shqetësime për ndikimin e ligjit në lirinë e fjalës, por shqetësimi i tyre dukej i përqendruar tek ndërlikimet lidhur me sigurinë kombëtare, në kushtet kur një platforme e mediave sociale me pronarë të huaj mbledh të dhëna nga 170 milionë përdorues amerikanë, rreth gjysma e popullsisë së Shteteve të Bashkuara.

Gjyqtari konservator Brett Kavanaugh e pyeti avokatin e Tik Tok dhe ByteDance Noel Francisco mbi rreziqet e mundshme në nivel afatgjatë lidhur me faktin që Kina mbledh të dhëna për përdoruesit, veçanërisht ata që filluan të përdornin aplikacionin në moshë të re dhe mbi rreziqet se mund ta përdori “atë informacion, me kalimin e kohës për të spiunuar, apo për të shantazhuar njerëzit, individë që mund të punojnë në një të ardhme në FBI ose CIA ose Departamentin e Shtetit.”

Avokati Francisco e cilësoi aplikacionin një nga platformat më të njohura ku amerikanët ushtrojnë lirinë e fjalës dhe shtoi se në thelb Tik-Tok do të mbyllej më 19 janar pa u shitur.

Gjyqtari konservator Samuel Alito më vonë paraqiti mundësinë që gjykata të vendoste atë që quhet pezullim administrativ që do të ngrinte përkohësisht ligjin ndërsa gjykatësit vendosin se si të vijojnë më tej.

Kur e merr vendimin Gjykata e Lartë?

Anëtarët e Gjykatës së Lartë do ta marrin vendimin pas argumenteve të premten, një vendim i shpejtë bazuar në standardet e gjykatës.

Gjykata e cila është e përbërë nga një shumicë konservatore mund të japë shenja se nga cili drejtim po anon gjatë shpalosjes së argumenteve verbale.

Avokatët e TikTokut nxitën anëtarët e Gjykatës së Lartë të ndërhyjnë para se ligji të hyjë në fuqi, duke thënë se një ndërprerje qoftë edhe njëmujore e aplikacionit do të ndikonte në humbjen e rreth një të tretës së përdoruesve të saj amerikanë në ditë dhe do të dëmtonte të ardhurat nga reklamat.

Gjykata mund ta bllokojë hyrjen e ligjit në fuqi edhe para se ta shpallë vendimin e saj përfundimtar, nëse të paktën pesë nga nëntë gjykatës mendojnë se ai është në kundërshtim me kushtetutën.

A është ndaluar TikToku?

Tani për tani jo, por aplikacioni ku postohen video të shkurtra të përdoruesve që ndahen me publikun, mund të ndalohet brenda më pak se dy javëve nëse Gjykata e Lartë e lë ligjin në fuqi.

Kongresi e miratoi ligjin me përkrahjen e dy partive dhe Presidenti demokrat Joe Biden, e nënshkroi atë në muajin prill.

Avokatët e TikTokut sfiduan ligjin në gjykatë, ku u shoqëruan me përdoruesit e aplikacionit dhe krijuesit e përmbajtjes, të cilët thonë se ndalesa e platformës do të përmbyste jetesën e tyre. Përfaqësuesit e TikTok-ut thonë se shqetësimet për sigurinë kombëtare bazohen në informacion të pasaktë dhe hipotetik.

Por një trupë gjyqësore i apelit, i përbërë nga gjykatësit e emëruar nga presidentët republikanë dhe demokratë, vendosi unanimisht që ta lë ligjin në fuqi.

Çfarë ka deklaruar Presidenti i zgjedhur Trump për këtë çështje?

Ligji hyn në fuqi më 19 janar, një ditë para se zoti Trump të fillojë mandatin e tij si president.

Ai bëri një hap të pazakontë duke dorëzuar dokumente gjyqësore përmes të cilave kërkoi nga Gjykata e Lartë ta ngrinte ligjin në mënyrë që ai të negociojë një marrëveshje për shitjen e TikTokut pasi të ketë filluar detyrën. Qëndrimi i tij është shembulli i fundit se si ai po përfshihet në çështjet kombëtare para se të fillojë mandatin. Qëndrimi i tij po ashtu ka ndryshuar që nga mandati i tij i kaluar presidencial, kur dëshironte ta ndalonte atë.

Kompania ByteDance, që e ka në pronësi TikTokun, në të kaluarën ka thënë se nuk ka plane për ta shitur platformën. Zoti Trump është takuar me drejtorin ekzekutiv të TikTokut Shou Zi Chew në pronën e tij në Mar-a-lago, në Floridë, muajin e kaluar.

Kush tjetër është përfshirë në debat?

Grupet që angazhohen për lirinë e shprehjes, siç është ACLU dhe Fondacioni për Frontin Elektronik, po nxisin gjykatën të bllokojë ligjin, duke thënë se qeveria nuk ka dhënë prova të qenësishme për dëmin që shkakton TikTok-u dhe se ndalesa do të shkaktonte “probleme të jashtëzakonshme” në jetën e amerikanëve.

Në anën tjetër, Senatori Mitch McConnell, ish udhëheqësi republikan në Senat dhe një grup prej 22 shtetesh kanë dorëzuar shkresa në përkrahje të ndalimit, duke argumentuar se ligji mbron lirinë e shprehjes duke ruajtur të dhënat e amerikanëve dhe duke parandaluar manipulimin e mundshëm të informacioneve që gjenden në këtë platformë nga autoritetet kineze./ VOA