Rebelët sirianë e kanë planifikuar sulmin ushtarak që përmbysi regjimin e Assadit një vit më parë, në një operacion shumë të disiplinuar në të cilin u vendos një njësi e re dronesh dhe ku kishte një koordinim të ngushtë midis grupeve opozitare në të gjithë vendin.
Në intervistën e tij të parë me mediat e huaja që nga rënia e sundimit 54-vjeçar të Asadit, Abu Hassan al-Hamwi, kreu i krahut ushtarak të Hayat Tahrir al-Sham (HTS), foli për mënyrën se si grupi i tij, i cili ishte i vendosur në vend veri-perëndim, komunikoi me rebelët në jug për të krijuar një ‘dhomë të unifikuar’ lufte me synimin për të rrethuar përfundimisht Damaskun nga të dy drejtimet.
Ai tha se megjithëse planifikimi për operacionin për të rrëzuar al-Assad, i quajtur “agresioni frenues”, kishte filluar një vit më parë, grupi ishte përgatitur prej vitesh.
Që nga viti 2019, HTS ka zhvilluar një doktrinë ushtarake që e përdori për t’i kthyer luftëtarët që vinin nga grupe të ndryshme, të paorganizuara dhe grupe xhihadiste në një forcë të disiplinuar luftarake.
“Pas fushatës së fundit në gusht 2019, gjatë së cilës humbëm territor të konsiderueshëm, të gjitha fraksionet revolucionare kuptuan rrezikun kritik. Problemi themelor ishte mungesa e udhëheqjes dhe kontrollit të unifikuar mbi betejën”, tha al-Hamwi, 40 vjeç, i cili ka drejtuar krahun ushtarak për 5 vjet.
Regjimi sirian nisi një operacion kundër forcave të opozitës në Sirinë veri-perëndimore në vitin 2019, duke ndikuar që fraksionet në provincën Idlib të bashkoheshin. Pas një beteje përfundimtare, pas së cilës Turqia negocioi një armëpushim në emër të forcave opozitare në pranverën e vitit 2020, rebelët u kufizuan në një xhep të vogël toke në veri-perëndim të Sirisë – ku ata do të qëndronin në ngërç me forcat e regjimit deri këtë muaj.
HTS e kuptoi se për të rrëzuar regjimin e Assad duhej që të bashkoheshin edhe me fraksionet që ishin shtyrë në Idlib. Ajo u ofroi grupeve të tjera të bashkoheshin nën kujdesin e saj. Dhe kur ata refuzuan, HTS i luftoi, si në rastin e degës së al-Kaidës ‘Hurras al-Din’, e cila hodhi poshtë qasjen më pragmatike islamike të HTS. Së shpejti, HTS u bë fuqia dominuese në Sirinë veri-perëndimore.
Me bashkimin e ngadalshëm të komandës politike, al-Hamwi filloi të punonte për trajnimin e luftëtarëve dhe për të zhvilluar një doktrinë gjithëpërfshirëse ushtarake.
“Ne e studiuam armikun tërësisht, duke analizuar taktikat e tyre, si ditën ashtu edhe natën, dhe i përdorëm këto njohuri për të zhvilluar forcat tona”, tha Al-Hamwi.
Grupi, i cili përbëhej nga kryengritës, u bë dalëngadalë një forcë e disiplinuar luftarake. U krijuan degë ushtarake, njësi dhe forca sigurie.
HTS gjithashtu filloi të sigurojë armatime, automjete dhe municione të sajat. I pushtuar nga regjimi i Asadit, i cili kishte një forcë ajrore dhe mbështetjen e Rusisë dhe Iranit, grupi e dinte se duhej të bëhej kreativ për të përfituar sa më shumë nga burimet e kufizuara.
U krijua një njësi dronesh, duke bashkuar inxhinierë, mekanikë dhe kimistë. “Ne unifikuam njohuritë e tyre dhe vendosëm objektiva të qarta: na duheshin drone zbulimi, drone sulmuese dhe drone vetëvrasëse”, tha al-Hamwi, duke shtuar se prodhimi i dronëve filloi në vitin 2019.
Dronët e përdorur nga HTS ishin një model i ri i dronit vetëvrasës, i quajtur “Shahin”. Droni Shahin u përdor për herë të parë kundër forcave të regjimit këtë muaj, me një efektivitet shkatërrues.
Grupi u dërgoi mesazhe rebelëve në jug një vit më parë dhe filloi t’i këshillonte se si të krijonin një dhomë të unifikuar lufte. Siria jugore ishte nën kontrollin e regjimit që nga viti 2018, dhe pavarësisht luftimeve të vazhdueshme, grupet rebele u detyruan të fshiheshin. Pjesa më e madhe e udhëheqjes ushtarake të opozitës jugore ishte në mërgim në Jordani, ku ata mbanin kontakte me grupet e tyre përkatëse.
Me ndihmën e HTS, u themelua një komandë operacioni, duke bashkuar komandantët e rreth 25 grupeve rebele në jug, të cilët secili do të koordinonte lëvizjet e luftëtarëve të tyre me njëri-tjetrin dhe me HTS në veri.
Në fund të nëntorit, grupi vendosi se ishte koha e duhur.
Grupi para së gjithash donte të ndalonte ndërhyrjen e fuqive rajonale, të udhëhequra nga vende të tilla si Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Arabia Saudite. Ajo gjithashtu donte të ndalonte intensifikimin e sulmeve ajrore ndaj Sirisë veriperëndimore dhe banorëve të saj. Më në fund, HTS pa se aleatët ndërkombëtarë të Asadit ishin të preokupuar, duke krijuar një hapje strategjike. Rusia, e cila ofroi shumicën e mbështetjes ajrore, u bllokua në Ukrainë. Irani dhe Hezbollahu, luftëtarët e të cilëve ishin trupat më të egra tokësore të Asadit, ishin të bllokuar nga lufta me Izraelin.
HTS nisi operacionin, duke hyrë në Aleppo më 29 nëntor. Luftëtarët e Hezbollahut u përpoqën të mbronin qytetin, por shpejt u tërhoqën. Rënia e shpejtë e qytetit, i dyti më i madhi në Siri.
Pas rënies së Alepos, përparimi i rebelëve në veri ishte në dukje i pandalshëm. Katër ditë më vonë, opozita mori Hamën. Më 7 dhjetor, rebelët filluan ofensivën e tyre në Homs. Ata pushtuan qytetin brenda pak orësh.
Rebelët në jug duhej të prisnin derisa të binte Homs për të filluar rebelimin e tyre në jug, sipas Abu Hamzeh, një udhëheqës i Dhomës së Operacioneve për Çlirimin e Damaskut, por nga emocioni, ata filluan më herët. Rebelët e shtynë shpejt ushtrinë siriane nga Daraa dhe arritën në Damask përpara se të hynte HTS.
Më 8 dhjetor, Bashar al-Assad u largua nga vendi.
Al-Hamwi, fillimisht një inxhinier bujqësor i cili u diplomua në universitetin e Damaskut dhe u zhvendos nga regjimi i Asadit së bashku me familjen e tij në Idlib, tha se do të kalonte në një rol me qeverinë e re civile.
Perspektiva për të ndërtuar një vend të ri nuk është detyrë e lehtë – të cilën al-Hamwi e pranoi. Pakicat fetare kanë frikë se grupi islamik mund të imponojë dogmën e vet.
“Ne pohojmë se pakicat në Siri janë pjesë e kombit dhe kanë të drejtë të praktikojnë ritualet, edukimin dhe shërbimet e tyre si çdo qytetar tjetër sirian. Regjimi mbolli përçarje dhe ne po përpiqemi, sa më shumë që të jetë e mundur, t’i kapërcejmë këto ndarje, “tha al-Hamwi.
