*Zef Lleshi: U shit historia për një bark koca thiu
*Bashkia Mirditë: Faza konkurruese për përzgjedhjen e tyre

Simbole fetare në institucione shtetërore. Duket se Mirdita i ka paraprirë projektit të kryeministrit për përfshirjen e fesë në shkollat laike. Kjo është stema e Bashkisë Mirditë, por debate ka hapur simboli dhe ngjyrat e përdorura në të. Dom Agustin Bardhi, prift i zonës së Mirditës e ka prezantuar këtë stemë në rrjetin social dhe menjëherë kanë ardhur dhe kritikat e para. Ngjyra e verdhë e Vatikanit, dhe Kisha e Oroshit, janë elementët fetarë të shtuar në stemë. Për më tepër një kritikë bëhet dhe për shqiponjën, që cilësohet si ajo e Hitlerit.

Dom Gjoni shprehet; “Është padyshim e vështire tu bësh “qejfin” të gjithëve, t’i bësh të gjithë të një mendje… Mua Stema e re e Bashkisë, Mirditë me pëlqen, ka elementë shumë të bukura e të rëndesishme…, një më mire nuk kisha ditur ta beja!”.

Por, një komentues, që duket se ka qenë dhe konkurrent në garën për stemën e Bashkisë, Zef Lleshi shprehet me nota kritike të forta. Sipas tij, stema është jashtë cdo konteksti historik të Mirditës, dhe është është përzgjedhur fituese nga intersaxhinj, që Zef Lleshi, thotë se; kanë shitur shitur interesa madhore të Mirditës për interesa të vogla personale. Zef Lleshi thotë se stema e re e Bashkisë, u shit për një bark me koca thiu.

Ja cfarë shkruan Zef Lleshi:
0Tani që komisioni inkopetent i nxori këmbët plotësisht në procesparacaktimin e fituesit përmes përjashtimit të konkurencës punimeve, duke përjashtuar autoret pa diskutuar në detaje apo qoftë dhe punët në përgjithësi të cdo autori në vecanti, tani po flas shkoqur si thonë… Ajo steme e quajtur fituese në fakt është një version jashtë cdo konteksti qoftë historik-sistemiqeverisës apo edhe etnogjeografike e religjioze. Sado që aty në sfond duket një kryq i vogël, sërish ashtu ne ate variant ai qëndron me të ashtuquajturën kurorë -kortezike mbi stemën në fjalë, pra as ai kryq nuk është në fakt pjesë e stemës. Kështu që ashtu sic ai gallopeni-si ka bërë vetëm një Shqiponjë plagjiature e gjallë sic edhe ishte dhe ai versioni i parë plagjiature e shqiponjës së Rajhut, por sërish edhe në këtë të dytën plagjiature ai tregohet i vendosur të luaje me Mirditën e mirditasit përmes disa pseudo-intelektualëve hora që shesin miqtë dhe interesat madhore të vetë Mirditës në interesa të vogla personale te tyre a për një bark me koca thiu dikund nëpër mejhane-sofrashqylesh, zyrtaresh pseudointelektual që po e shpërfytyrojnë nga pak edhe këtë pak Mirditë të mbetur.

Stema në fjale është thjeshte një shqiponjë arbërit-principatës-mbretërisë arbërit, pa asnjë element që të na sjellë në kohë të sotme modernitet, ku Mirdita kaloi etapa të ndryshme që nga Mesjeta. Pra nëse do krahasojmë stemën që këta qyloshat e kocave të thiut ndër mejhane qebabesh sollën duke e trumbetuar në fakt një vendim të paracaktuar si individ, gabuan rëndë dhe nuk bënë asgjë të hajrit, e kështu do të shkonte. Jo vetëm pse ata nuk arrijnë të kuptojnë, as sot e as mot me sa shihet, se cfarë është një logo-stemë-emblemë e një njësie administrative shtetërore sic konkretisht është Mirdita, Bashki e Republikës së Shqipërise, pra jo principate as mbretëri, si stema e Gallopeni, si flet edhe pse përmes një plagjiature të dukshme.

N.q.s dikush do të kërkojë të marrë një mesazh, ju siguroj që nga injoranca e atij, atyre *magjistricave, nënteksti i saj është, të ngrihemi të bëjmë edhe njëherë principatën e Arbërit ose mbretërine e Arbërit për hir të asaj steme që kanë shpallur si *fituese* në fakt e paracaktuar, dhe që të ndodhe kjo ne duhet të rikthehemi në kohe në Mesjetë e të luftojmë si qëmoti për *kauzën e këtyre*, por si të mos mjaftojë, kjo stemë e ktyre të kocave të thiut është shumë prapa edhe stemës së qeverisë së Mirditës e cila ne kontekstin Republikan, jo mbretërore.

Jashtë kontekstit kohore barazvlefshëm me cdo stemë simbolike shtetdrejtimi sundimi qofshin ato në mesjetë apo edhe në diktaturën komuniste janë jashtë kontekstit, jokoherentë.

Pra mund të themi se, ‘u mbars mali dhe polli një mi’. Ju përshëndes për vargun e sakte dhe koherent mbi edhe permendjen e emrit tim mes miqsh, por ajo qe dua te nenvizoj eshte fakti qe, ne kete paudhesi, ndikuan ME HIRE A ME PAHIRE, edhe qendrimet menjdengushta te jo pak autorve krijues qe tentuan te behen pjes e kesaj zgjidhjeje PERMES QENDRIMEVE JO FORT TRANSPARENTE DHE JO FORT MIQSORE PAS KUINTASH, me shume ne te mire te vehten se në te mire te vendlindjes por edhe ne rruge jo fort transparente, rruge kjo e cila solli te bere fakt dhe perçudnimin krejte jashte kontekstit kohore edhe jashte kontekstit estetik artistik për një stemë profesionalisht te justifikuar në tërësinë e saj”.

E pavarësisht kësaj kritike, stema sipas Bashkisë MIrditë është parashikuar të përdoret në medalje, në vula, bluza të futbollit të ekipit mirditor, madje dhe në filxhanë, stilolapsë, apo kuti shkrepse.

POR SI U PËRZGJODH STEMA E BASHKISË MIRDITË?

Bashkia Mirditë thotë se ka pasur një konkurs ndërsa shpjegon në faqen e saj, arsyet që cuan në përzgjedhjen e kësaj steme.

Ja përzgjedhja sipas Bashkisë Mirditë
Pas një procesi të gjatë studimor dhe konkurues, është realizuar stema e bashkisë Mirditë, me fitues magjistër të dizajnit grafik nga Theranda-Kosovë, Refki Gollopeni.
Për një realizim sa më të saktë dhe përfaqësues në elementë të stemës së bashkisë Mirditë, ka patur një organizim transparent, realizuar përmes disa fazave konkuruese.
Fillimisht, me urdhër nr 08, datë 20.01. 2016 të kryetarit të bashkisë z.Ndrec Dedaj, mbështetur në ligjet përkatëse, u ngrit komisioni këshillimor 3me studiues, publicistë, artistë e intelektualë në Mirditë dhe jashtë saj, për të ardhur më pas në hartimin e një procedure transparente për realizimin e stemës së re.
Kështu u bë publike ky proces duke ftuar konkurues në Mirditë apo jashtë saj përmes portalit të bashkisë Mirditë. Pati interesim të madh në këtë konkurim, ndaj 14 syresh paraqitën punimet e tyre, të cilat u morën në shqyrtim në një takim të hapur për publikun në fazën e parë më 10 shkurt 2016. Nga faza e parë u selektuan pesë pjesëmarrës me punimet më të mira, që ishin më afër idesë për një stemë sa më përfaqësuese për Mirditën, mbështetur në shkencën e heraldikës dhe në një qasje sa më të saktë historike për krahinën.

Më pas pesë të interesuarve iu dha mundësia në një takim të dytë në Tiranë me komisionin, të ishte prezent dhe studiuesi dhe njohës i heraldikës kombëtare Moikom Zeqo, ku u përcaktuan më qartë dhe elementët më përfaqësues, qe duheshin ref5lektuar në punimin për stemën e bashkisë Mirditë.

Kësisoj, 4 të interesuar e vazhduan garën, për të ardh në fazën përfundimtare më 21 mars 2016, ku pas diskutimeve në komision me shumicë votash, u morën në konsideratë për të diskutuar te kater modelet: atë të Artan Toma, Gjoke Pepa, Refki Gollopenit dhe Viktor Cupi.
Komisioni debatoi gjate rreth këtyre punimeve dhe u ndal më pastaj më shumë në dy punimet që u cilësuan unanimisht si më të spikaturat; ai i Refki Gollopenit dhe Gjokë Pepës. Me shumicë votash komisioni percaktoi për të paraqitur në këshillin e bashkisë Mirditë punimin e sjellë nga Refki Gollopeni, magjistër i dizajnit dhe grafikës.
Refki Gollopeni, 6 mjeshtër i grafikës me eksperiencë në stemat e Kosovës dhe më gjerë, paraqiti 5 variante te stemes dhe gjithe mekanizmin ku perdoret ajo si në flamurin e bashkisë, në dokumenta zyrtare, medalione, mirenjohje, suvenire etj etj.
Në sqarimin e tij ai ka përmbledhur se “Stema e bashkisë së Mirditës është e thjeshtë dhe përmbajtësore që paraqet karakterin, traditën, besimin, energjinë pozitive të njerëzve të mençur, të guximshëm, mikpritës, bujarë si dhe veprimtarinë etnokulturore7 patriotike, historike dhe ekonomike të mirditasëve”.
Në stemë janë vendosur elementet simbolike siç janë:
a)- Shqiponja e Arbrit:
Eshtë e punuar në formë grafike bashkëkohore, që simbolizon lidhjen historike dhe traditën shtetformuese të Mirditës, e cila në vitet 1160 deri në vitin 1216, është dokumentuar nga burimet historike si qendër e Principatës së Arbrit.
b)-Element i mburojës:
Simbolizon këtë qëndresë stoike dhe të papërsëritshme, qëndresë në luftë për liri, për dije, për kulturë dhe për shqiptarizëm. 9Prandaj ajo përbën një element emblematik të kësaj treve.

c)- Kompanjeli i kishës së Oroshit:
Është simboli i besimit, traditës, arkitekturës dhe si element i përkujtimit të rilindasve dhe patriotëve mirditorë. Është i pari shkrim shqip prej një kleriku katolik pra Ipeshkëvit Pal Engjelli, apo i pari libër në shqip prej një kleriku katolik, Gjon Buzuku për të vazhduar me shoqërinë “Bashkimi”, e drejtuar nga abati i famshem i Mirdites, Prend Doci. Janë kishat katolike në malet e Veriut të Shqiperisë, pra dhe në Mirditë të kthyera në çerdhe të kulturës dhe të dijës, të identitetit kombëtar, që e mbajnë fort të lidhur këtë trevë me shqiptarizmën dhe atdhetarizmin. Prandaj nuk mund të neglizhohej ky element për t’u vendosur në stemën heraldike të kësaj treve.
d)- Kalaja – Kulla:
Simbolizon traditën, zhvillimin e trungut familjar arbëror, më pas të Dukagjinëve, e pas 1570 në Mirditë me unitetin e 12 bajraqeve. Kalaja, kulla janë simbol i qëndresës ,pranë kalasë janë vendosur edhe majet e shtizave të 12 bajraqeve që simbolizojnë unitetin dhe gadishmërinë për mbrojtjen e vendit.
Të gjithë këto elemente duke u mbështetur në parimet heraldike, përputhen estetikisht, por dhe lehtësisht të përdorëshme në të gjithë elementet zyrtare dhe ballafaques me publikun apo me institucionet brenda dhe jashtë vendit.
Është përdorur ngjyra e kuqe, që së pari, është ngjyra e shqiptarizmës, ngjyra e flamurit kombëtar. Ngjyra e verdhë e ndritur pasi vetë kjo trevë është njëra ndër përpunueset e bakrit dhe arit si ndërlidhje me pirustët apo epokat e mëpastajme. Këto dy ngjyra u alternuan me ngjyrat e tjera për të pasqyruar edhe shpirtin e pasur dhe estetik të mirditasit të përdorur në veshjen apo punimet artizanale të kësaj treve

Autori eshte kujdesur që të mos ndërlikohej, por të ishte një stemë funksionale, lehtësisht e përdorëshme , sa më identitare dhe përfaqësuese.
Gjithashtu aty ruhen dhe jepen elementet përfaqësuese, që e identifikojnë fort këtë trevë e që e bëjnë unike atë, por duke ruajtur elementin kombëtar dhe atdhetar.
Pas kësaj me shumicë votash, komisioni vendosi t’i rekomadojë këshillit të bashkisë si stemën më përfaqësuese, atë të Refki Gollopenit nga Kosova, me mendimin për të përmirësuar disa detaje teknike.
Stema do te perdoret për:
– Vendimet dhe Aktet e Këshillit të Bashkisë Mirditë;
– Urdhrat dhe udhëzimet e kryetarit të bashkisë;
-Dokumentet e krijuara nga bashkia dhe institucionet vartëse etj.
Përmasat e stemës janë si më poshtë:
-Në varësi të madhësisë që kërkohet për ambjente të ndryshme, dhënë sipas modelit të paraqitur në zhkallën zvogëluese dhe zmadhuese.
-Për flamurin: dimensionet 100 x 150 me thekë anash.
-Dimensionet e flamurit të vogël për tavolinë 21 cm X 16 cm
Ngjyrat për stemën, flamurin dhe për suveniret:
E verdhë e ndritur, Light Yeloë C: 0 M:0 Y:60 K:0. E kuqe boj gjaku, Red C: 19 M:100 Y:100 K:18
Për prodhimin e stemës do të ndiqet procedura përkatëse me specialistë në studio të licensuara për vulat dhe simbolet.

(d.b/BalkanWeb)