Linjat ajrore amerikane lobuan kundër planeve për të monitoruar dëmet e shkaktuara nga ndotësit e ngrohjes së planetit të nxjerra nga avionët në një takim të pazbuluar më parë me Komisionin Evropian, raporton The Guardian.
Lobistët nga Airlines for America dhe disa nga kompanitë e saj anëtare u takuan me përfaqësues të ekipit të klimës të Komisionit Evropian në maj në një takim që nuk është regjistruar në faqet e pjesëmarrësve në regjistrin e transparencës së BE-së. Komisioni tha se takimi u zhvillua në nivel teknik dhe se nuk është i detyruar të publikojë detaje të takimeve në nivelet më të ulëta të hierarkisë së tij.
Procesverbalet e takimit të marra nëpërmjet kërkesave për lirinë e informacionit tregojnë se Airlines for America argumentuan se ishin kundër përfshirjes së fluturimeve për në dhe nga destinacionet jashtë Evropës në draft rregullat për të raportuar ndotjen e avionëve përtej dioksidit të karbonit. Grupi argumentoi se kishte pasiguri në shkencën rreth kontraileve – linjat e bardha që bllokojnë nxehtësinë që mund të njollosin qiellin pas avionëve – dhe shprehu shqetësime se rregullat mund të ndikojnë në çmimet.
“Emetimet jo-CO 2 mund të përbëjnë deri në dy të tretat e ndikimeve klimatike të fluturimeve, dhe megjithatë linjat ajrore amerikane po përpiqen të shmangin përgjegjësinë për ngrohjen shtesë të klimës që mund të shkaktojnë fluturimet në distanca të gjata”, tha Lucca Ewbank nga InfluenceMap.
Motorët e avionëve nxjerrin një mori gazrash që shtrembërojnë klimën në lartësi të mëdha, duke përfshirë oksidet e azotit, dioksidin e squfurit dhe avujt e ujit.
Shkencëtarët dinë më pak për efektet e tyre në temperaturat globale sesa ato të CO 2, por pajtohen se ato do të çojnë në një planet më të nxehtë.
Komisioni Evropian planifikon të adresojë boshllëkun e njohurive duke i detyruar linjat ajrore të monitorojnë, raportojnë dhe verifikojnë këto efekte si pjesë e rregullave të reja nën sistemin e tij të tregtimit të emetimeve. Por në korrik, një pjesë e vogël e shkencëtarëve të klimës paralajmëruan se shkenca ishte shumë “e papjekur” për të kapur efektet klimatike të gazeve jo-CO 2 nga aviacioni, dhe në vend të kësaj kërkuan që të fokusohej në raportimin më të mirë të emetimeve të tilla.
Propozimi i komisionit – i cili do të zbatohej për fluturimet brenda Evropës nga viti 2025 dhe fluturimet jashtë nga viti 2027 – ka ndarë industrinë e aviacionit. Përgjigjet ndaj një konsultimi publik muajin e kaluar tregojnë se Airlines for America argumentoi kundër përfshirjes së fluturimeve të jashtme edhe pas vitit 2027 dhe tha se do të “konsideronte të gjitha opsionet e disponueshme” për të ndaluar zbatimin e rregullave për linjat ajrore amerikane. Por linjat ajrore buxhetore evropiane, të cilat kryesisht ofrojnë fluturime me distanca të shkurtra, kanë kundërshtuar se përjashtimi i fluturimeve me distanca të gjata do të ishte i padrejtë dhe madje i paligjshëm.
Shoqata Ndërkombëtare e Transportit Ajror (IATA) duket se ka mbështetur qëndrimin amerikan. Ai tha se “beson fuqishëm” se zgjerimi i fushës së fluturimeve jashtë Evropës do të ngrinte “shqetësime jashtë territorit” dhe vuri në pikëpyetje nëse raportimi i emetimeve jo-CO 2 do të përmirësonte kuptimin shkencor.
Ewbank tha se IATA dhe Airlines për Amerikën po përdorin “paradoksalisht” argumentin e pasigurisë shkencore për të kundërshtuar një politikë që ishte krijuar për ta zvogëluar atë.
“Megjithatë, ky kundërshtim nuk është unanim brenda industrisë së aviacionit”, tha Ewbank.
Aviacioni është një nga sektorët më të vështirë për t’u dekarbonizuar me teknologjinë ekzistuese dhe studiuesit kanë theksuar rëndësinë e frenimit të kërkesës në rritje për fluturime përmes masave që ndikojnë në çmimin e një bilete. Studiuesit kanë propozuar vendosjen e taksave për fluturuesit e shpeshtë – një taksë që rritet me çdo fluturim shtesë që merr një person – dhe përfundimin e subvencioneve për sektorin.
Deri në vitin 2028, thuhet në draft rregullat, komisioni duhet të paraqesë një propozim legjislativ për të zgjeruar fushën e skemës së tregtimit të emetimeve të BE-së në mënyrë që efektet jo-CO 2 të vlerësohen.
Stefan Gössling, një studiues i turizmit dhe klimës në Universitetin Lund në Suedi, tha se linjat ajrore amerikane kanë një histori të kundërshtimit të veprimeve mjedisore në juridiksione të tilla si BE.
“Linjat ajrore kanë një model biznesi që është ndërtuar mbi marzhet e vogla të fitimit dhe rritjen e vëllimit”, tha ai, duke shtuar se “ndërsa linjat ajrore refuzojnë të shikojnë qasje të ndryshme, më fitimprurëse për transportin ajror, ato duhet të refuzojnë çdo gjë që imponon një kosto shtesë”
Procesverbalet e takimit ndërmjet linjave ajrore amerikane dhe komisionit tregojnë se në të ka marrë pjesë shoqata e industrisë Airlines for America; Penta, një konsulencë që vepron në emër të saj; dhe linja ajrore amerikane si United Airlines, FedEx dhe Delta Airlines.
