Presidenti i sapozgjedhur Donald Trump, gjatë fushatës bëri një premtim kyç për vendosjen e paqes mes Ukrainës dhe Rusisë. Por disa shtete anëtare të NATO-s janë të përkushtuar ndaj fitores totale të Ukrainës dhe do të diskutojnë se si ta “pengojnë” atë dhe ta mbajnë Kievin në luftë edhe nëse Uashingtoni tërhiqet nga mbështetja.
Londra, Parisi dhe Varshava do të formojnë bërthamën e një përpjekjeje evropiane për të mbështetur luftën mbrojtëse të Ukrainës kundër Rusisë, edhe nëse Presidenca Trump nga janari 2025 përpiqet t’i japë fund luftës në Ukrainë.
Se si do ta arrijë ai këtë premtim të fushatës, nuk është shprehur publikisht deri më sot. Megjithatë, një ‘shkëmbim toke’ midis Kievit dhe Moskës ose një zonë e çmilitarizuar e stilit korean janë diskutuar si opsione të hapura për Trump, asnjëra prej të cilave nuk përputhet me ambicien zyrtare të Ukrainës për fitore totale.
The Daily Telegraph, duke cituar burime të larta të qeverisë – por të paidentifikuara – thotë se “pritet bëjë një përpjekje të fundit për të penguar planet e Donald Trump për të zvogëluar mbështetjen e SHBA për Ukrainën”.
Kryeministri britanik Sir Keir Starmer është sot në Paris, pasi ka shqyrtuar me presidentin francez Emmanuel Macron, për çështjet e mbrojtjes.
Thuhet se ata kanë biseduar rreth mbajtjes së Ukrainës në luftë dhe se si të bindin presidentin në largim të SHBA Joe Biden që të japë një shenjë në minutën e fundit për lejimin e Ukrainës të përdorë raketat me rreze të gjatë veprimi, që i janë dhënë nga partnerët perëndimorëpër të goditur thellë brenda Rusisë.
Ukraina ka kërkuar autorizim për përdorimin e këtyre armëve moderne të avancuara në këtë mënyrë për muaj të tërë dhe kjo është një pjesë kyçe e ‘Planit të Fitores’ të Presidentit Zelensky, por SHBA-ja beson se rrezikon një përshkallëzim serioz me Moskën.
Një burim i qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar i tha gazetës se “ne jemi shumë të etur për t’u siguruar që mund ta shfrytëzojmë sa më shumë kohën nga tani deri më 20 janar [kur zoti Trump të bëhet president i SHBA-së] dhe jo thjesht të lëmë gjithçka në pritje deri në administratën e ardhshme”. Në të njëjtën kohë, një zyrtar i Downing Street i ka thënë “The Guardian” se Starmer dhe Macron po lëvizin në “më të mirën për ta vendosur Ukrainën në pozitën më të fortë të mundshme duke shkuar në dimër”.
Takimi i sotëm midis Starmer dhe Macron u trajtua si një “shfaqje të mprehtë të solidaritetit evropian ditë pas rizgjedhjes së Donald Trump”. Dy vendet që financojnë luftën e Ukrainës, pas një tërheqjeje të mundshme të ardhshme të mbështetjes materiale nga SHBA-të, do të kenë një kosto të konsiderueshme, ndërsa si Britania e Madhe ashtu edhe Franca aktualisht po përballen me probleme të mëdha buxhetore.
Përtej takimit të sotëm Francë-MB, Polonia – tani nën udhëheqjen e kryeministrit veteran eurokrat-globalist, Donald Tusk – po lëviz gjithashtu për të qenë një lojtar kyç në aleancën në zhvillim të politikës së jashtme anti-Trump. Tusk pritet të takohet me liderin britanik Sir Keir Starmer këtë javë për bisedime dhe do të ketë diskutime të mëtejshme me Macron dhe Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s Mark Rutte.
Tusk pritet gjithashtu të përfshijë në proces anëtarët skandinavë dhe balltikë të NATO-s.
Televizioni shtetëror polak TVP citon kryeministrin Tusk të ketë thënë gjatë fundjavës se “nuk ka dyshim se ky peizazh i ri politik është një sfidë serioze për të gjithë, veçanërisht në kontekstin e një përfundimi të mundshëm të luftës ruso-ukrainase si rezultat i një marrëveshje midis, për shembull, presidentit të Rusisë dhe presidentit të ri të Shteteve të Bashkuara”.
“Në ditët në vijim, ne do të koordinojmë shumë intensivisht bashkëpunimin me vendet që kanë një pikëpamje shumë të ngjashme për situatën dhe situatën gjeopolitike dhe transatlantike në Ukrainë”, tha Presidenti polak.
Tusk tha se përfundimi i luftës nga Ukraina do të ishte një “kërcënim themelor për Poloninë dhe interesat polake”, duke pasur parasysh se Polonia ka një kufi tokësor me Kaliningradin e Rusisë (ish Konigsberg) dhe aleatin bërthamor rus Bjellorusinë.
Siç shkruan Telegraph, lëvizjet kundër ambicies së Presidentit Trump për të sjellë paqen në Evropë “mund të shihen nga zoti Trump si një përpjekje për të minuar politikën e jashtme të SHBA”.
Presidenti Trump, ndërkohë, ka bërë përparim në ambiciet e tij. Ai ka folur me kancelarin gjerman Olaf Scholz për të diskutuar planin e tij. Një zëdhënës i qeverisë gjermane tha se të dy liderët “ranë dakord të punojnë së bashku drejt kthimit të paqes në Evropë”.
Disa media pretendojnë se Trump foli edhe me presidentin rus Vladimir Putin me telefon, por Moska më vonë e mohoi plotësisht këtë .
Spekulimet po shtohen se sa saktësisht Presidenti Trump mund të krijojë një situatë në të cilën Ukraina dhe Rusia bien dakord të ndërpresin armiqësitë.
Shefi i spiunazhit britanik Sir Alex Younger sugjeroi gjatë fundjavës se një shkëmbim toke – ku Rusia kthen një pjesë të territorit ukrainas për tokën ruse të pushtuar nga Kievi – mund të jetë e pashmangshme, nëse është e padëshirueshme për ata që janë përfshirë.
Zyrtari i lartë i inteligjencës tha se do t’i takonte Mbretërisë së Bashkuar dhe të tjerëve që të siguroheshin që një paqe e tillë do të ishte e favorshme për Evropën, duke thënë: “Këshilltarët e Trump, nga njëra anë, po thonë se Ukraina duhet të detyrohet në neutralitet, kështu që në thelb përsëri në gjirin e Putinit. Të tjerët po flasin për nevojën për të bërë një shkëmbim toke, por më pas për të përforcuar aftësitë e tij ushtarake dhe ekonomike, dhe ne duhet të sigurohemi për këtë argument të dytë”.
Gjithashtu në diskutim, supozohet se është një zonë e çmilitarizuar në Evropën Lindore që mban të ndara forcat ukrainase dhe ruse, të kontrolluara nga trupat evropiane, duke përfshirë forcat e Mbretërisë së Bashkuar, pothuajse një kthim i ushtrisë së vjetër britanike të Rhine, e cila mbajti Evropën Perëndimore përballë Bashkimi Sovjetik në fund të shekullit të 20-të.
Kufiri prej 800 miljesh që thuhet se është parashikuar mund të lidhë mijëra trupa evropiane për dekada.
