Familja e pronarit të sallonit të bukurisë Fathi Hussein është në zi në shtëpinë e tyre në kryeqytetin e Somalisë, Mogadishu, pas vdekjes së tmerrshme në det të vajzës, pasi një marrëveshje që ajo bëri me kontrabandistët e emigrantëve për ta çuar atë në ishullin francez të Mayotte shkoi keq.

“Na u tha nga të mbijetuarit se ajo vdiq nga uria”, thotë motra e 26-vjeçares Samira për BBC në telefon.
Familja mësoi prej tyre se Fathi vdiq në njërën nga dy varkat e vogla, duke u larguar në Oqeanin Indian për rreth 14 ditë, pasi u braktis nga kontrabandistët.

“Njerëzit hanin peshk të papërpunuar dhe pinin ujë të detit, gjë që ajo refuzoi. Ata [të mbijetuarit] thanë se ajo filloi të halucinacionet para se të vdiste. Dhe pas kësaj ata e hodhën trupin e saj në oqean,” tha Samira për BBC.
Familja e Fathit mësoi për vdekjen e saj nga somalezët e tjerë që ishin shpëtuar nga peshkatarët në brigjet e Madagaskarit rreth një javë më parë.

Organizata Ndërkombëtare e Migracionit (IMO) tha se më shumë se 70 persona ishin në dy varkat kur ato u përmbysën, duke marrë jetën e 24 personave, ndërsa 48 mbijetuan.

Qindra emigrantë besohet se vdesin çdo vit duke u përpjekur të arrijnë në ishullin e vogël francez, që ndodhet rreth 300 km (186 milje) në veri-perëndim të Madagaskarit.

Më 1 nëntor, Fathi fluturoi nga Mogadishu në qytetin bregdetar kenian të Mombasa-s dhe disa ditë më vonë u nis me varkë për në Mayotte – një udhëtim i rrezikshëm prej më shumë se 1100 km përtej Oqeanit Indian.

Samira thotë se ata ishin të shokuar nga vendimi i Fathit pasi ajo kishte një biznes të suksesshëm në Mogadishu dhe jetonte në lagjen e klasës së mesme të Yaqshid.

Fathi fshehu planin e saj nga familja, duke e ndarë sekretin e saj vetëm me motrën e tyre më të vogël, duke i thënë se ajo kishte paguar paratë e kontrabandistëve që kishte bërë nga salloni i saj i bukurisë, thotë Samira.

“Ajo e urrente oqeanin. Nuk e di pse dhe si e mori atë vendim. Do të doja ta përqafoja”, shton ajo.
Të mbijetuarit i thanë familjes së Fathit se pronari i sallonit të bukurisë dhe të gjithë njerëzit e tjerë ishin në një varkë të madhe kur u larguan nga Mombasa.

Por gjatë udhëtimit, kontrabandistët thanë se varka kishte pasur probleme mekanike dhe do të duhej të kthehej prapa.
Më pas, përpara se të ktheheshin në Kenia, kontrabandistët i vendosën të gjithë emigrantët në dy varka të vogla, duke i siguruar: “Do të arrini në Majot për tre orë”.

Por, thotë Samira, “u kthye në 14 ditë” dhe çoi në vdekjen e motrës së saj dhe të tjerëve.
Disa nga të mbijetuarit dyshojnë se kontrabandistët i lanë qëllimisht të bllokuar në det pasi tashmë ishin paguar dhe nuk kishin ndërmend t’i çonin në Mayotte, thotë Samira.

Zyrtari rajonal i IMO-s, Frantz Celestin i thotë BBC-së se është gjithnjë e më e zakonshme që migrantët të rrezikojnë jetën e tyre duke u përpjekur të arrijnë në ishullin francez.
“Vetëm kohët e fundit 25 njerëz vdiqën duke bërë të njëjtin udhëtim, zakonisht duke kaluar tranzit nëpër Komore dhe Madagaskar. Në përgjithësi ky vit ka qenë viti më vdekjeprurës për emigrantët,” thotë ai.

BBC ka folur me pesë emigrantë somalezë që janë përpjekur të arrijnë në Mayotte. Ata na thanë se ka dy rrugë kryesore nga Somalia në ishull.
Disa udhëtojnë me varkë nga Mombasa përmes ishujve Komoros, të cilët janë shumë më afër Mayotte, ndërsa ata me më shumë para fluturojnë në Etiopi dhe më pas në Madagaskar, sepse mbajtësit e pasaportës somaleze kualifikohen për vizë në mbërritje.

Nga atje, ata marrin një varkë të vogël për në Mayotte, duke shpresuar se do të hapë derën për të marrë një pasaportë franceze dhe për të hyrë në Evropë. Një nga të paktët me fat që i ka mbijetuar kësaj rruge të rrezikshme është Khadar Mohamed.

Ai mbërriti në Majot 11 muaj më parë, por kujton qartë sprovën e rëndë që kaloi për të arritur në ishull nga Madagaskari.
“Kur erdha në Madagaskar, më çuan në shtëpinë e pronarit të varkës. Ne qëndruam atje për 14 ditë. Ne ishim një përzierje e somalezëve dhe madagaskanëve,” thotë ai.

Grupi i atyre që prisnin u rrit në 70. Më pas i hipën në një varkë dhe i çuan përmes një lumi në oqeanin e hapur.
Khadar thotë se ai u largua nga Somalia për shkak të kërcënimit të paraqitur nga al-Shabab, një degë e Al-Kaedës që lufton për të përmbysur qeverinë.

“U largova nga vendi im për sigurinë time. Unë isha pronar biznesi dhe nuk mund të bëja punën time për shkak të al-Shabab,” thotë ai.
Familjet e disa prej viktimave thonë se kontrabandistët paguhen rreth 6,000 dollarë (4,700 £) për të udhëtuar nga Mombasa në Mayotte, me gjysmën e parave të dhëna para.

BBC ka parë llogari në platformën e mediave sociale TikTok, duke reklamuar udhëtime të ngjashme në Mayotte dhe madje edhe më tej në pjesë të tjera të Evropës.

Reklamat pretendojnë se operatorët mund t’i çojnë njerëzit në Mayotte duke përdorur varka të mëdha turistike, por familjet e viktimave thonë se kontrabandistët po përdorin anije peshkimi shumë më të vogla të quajtura “kwassa”.
Qeveria franceze nuk ka komentuar tragjedinë e fundit.

Ministri i Punëve të Jashtme të Somalisë, Ahmed Moalim Fiqi, thotë se qeveria e tij po bën përpjekje për të kontaktuar të mbijetuarit dhe për t’i kthyer ata në shtëpi.

Familja e Fathit thotë se ata raportuan tek autoritetet një kontrabandist që dyshojnë se vajza e tyre kishte kontakt në Mogadishu dhe ai u arrestua, por që atëherë është liruar me kusht.

Samira thotë se dhimbja për të mos ditur se si u ndje e motra në momentet e saj të fundit do të mbetet me të përgjithmonë.
“Do të doja që ajo të mund të fliste me mua dhe të më tregonte për vendimin e saj. Ajo mund të më thoshte lamtumirë… tani, nuk e di se si ta trajtoj vdekjen e saj,” thotë ajo.