Në Iran, zia po kthehet në zemërim pas një shpërthimi të madh në portin e tij më të madh tregtar, duke vrarë të paktën 40 persona dhe plagosur më shumë se 1,000.

Shpërthimi ndodhi mëngjesin e së shtunës në portin Shahid Rajaee. Shumë njerëz nxituan drejt spitaleve lart e poshtë vendit për të dhënë gjak. Një ditë më vonë, zjarret janë ende të ndezura ndërsa një re e zezë e trashë e kimikateve toksike varet mbi zonë.

Shpërthimi ndodhi në Shahid Rajaee, portin më të madh tregtar të vendit, pranë qytetit jugor Bandar Abbas të shtunën në mëngjes.

Ai shpërtheu dritaret dhe çatitë e ndërtesave aty pranë dhe shkatërroi makina. Banorët raportuan se e ndienin ndikimin e shpërthimit deri në 50 km (31 milje) larg.

Videot e verifikuara nga BBC tregojnë një zjarr që po rritej në intensitet përpara një shpërthimi të madh, me njerëz që më pas iknin nga shpërthimi dhe të tjerë që shtriheshin të plagosur në rrugë të rrethuar nga mbeturinat që tymosnin.

“E gjithë depoja ishte e mbushur me tym, pluhur dhe hi. Nuk mbaj mend nëse shkova nën tavolinë apo u hodha atje nga shpërthimi”, tha një person që ishte në zonë për televizionin shtetëror iranian.

Pamjet ajrore treguan të paktën tre zona në flakë dhe ministri i brendshëm i Iranit më vonë konfirmoi se zjarri po përhapej nga një kontejner në tjetrin. Shkollat ​​dhe zyrat në rajon janë urdhëruar të qëndrojnë të mbyllura të dielën.

Një konsulencë private për rreziqet detare tha se besonte se kontejnerët e prekur kishin përmbajtur lëndë djegëse të ngurtë të destinuar për raketa balistike.

Zjarri ishte rezultat i “trajtimit të pahijshëm të një dërgese me lëndë djegëse të ngurtë të destinuar për përdorim në raketat balistike iraniane”, tha Ambrey Intelligence.

Ambrey shtoi se ishte në dijeni se një anije me flamur iranian “shkarkoi një dërgesë me lëndë djegëse raketore perklorat natriumi në port në mars të vitit 2025”.

Gazeta Financial Times kishte raportuar më parë se dy anije kishin transportuar lëndë djegëse në Iran nga Kina.

Media shtetërore citoi dëshmitarë të thoshin se shpërthimi ndodhi pasi shpërtheu një zjarr dhe u përhap në kontejnerë të pavulosur që ruanin “materiale të ndezshme”.

Zyrtarët e doganave më vonë lëshuan një deklaratë të raportuar nga televizioni shtetëror iranian duke thënë se shpërthimi ndoshta kishte rezultuar nga një zjarr që kishte shpërthyer në një depo magazinimi të materialeve të rrezikshme dhe kimike.

Në një përditësim të mëvonshëm, Ambrey citoi Organizatën Kombëtare të Menaxhimit të Fatkeqësive të Iranit të thoshte se zyrtarët kishin lëshuar më parë paralajmërime për portin Shahid Rajaee në lidhje me ruajtjen e sigurt të kimikateve.

Autostradat ishin të mbushura me mbeturina dhe rrënoja pas shpërthimit.

Porti Shahid Rajaee është terminali më i madh dhe më i përparuar i Iranit, përmes të cilit kalon pjesa më e madhe e transportit detar tregtar të vendit.

Ai ndodhet në Ngushticën e Hormuzit, një kanal i madh transporti për ngarkesat e naftës, dhe është rreth 20 km (12 milje) në perëndim të Bandar Abbas, qytetit portual kryesor të Iranit në bregdetin e tij jugor dhe shtëpia e bazës kryesore të Marinës Iraniane.

Kompania kombëtare e prodhimit të naftës e Iranit tha se shpërthimi në port “nuk kishte lidhje” me rafineritë e naftës, rezervuarët e karburantit dhe tubacionet e vendit, raportuan mediat lokale.

Presidenti iranian Masoud Pezeshkian ka shprehur “keqardhjen dhe ngushëllimin e tij të thellë” për viktimat. Ai ka njoftuar një hetim qeveritar dhe ka dërguar ministrin e brendshëm në rajon për ta udhëhequr atë.

Shpërthimi i së shtunës përkoi me raundin e fundit të negociatave midis zyrtarëve iranianë dhe amerikanë mbi programin bërthamor të Iranit, me Presidentin e SHBA-së Donald Trump që synonte të arrinte një marrëveshje që do ta pengonte Teheranin të fitonte armë bërthamore.

Duke negociuar nëpërmjet ndërmjetësve të Omanit, të dyja palët raportuan se ishte bërë përparim, por përfaqësuesi më i lartë i Iranit tha se ende nevojitet punë për të ngushtuar dallimet. Negociatat do të vazhdojnë javën tjetër.

Irani ka thënë se është i hapur për kufizime në programin e tij bërthamor në këmbim të lehtësimit të sanksioneve, por ka këmbëngulur se nuk do të ndalojë pasurimin e uraniumit. Ai këmbëngul se programi i tij bërthamor është për përdorim civil.

Bisedimet e këtij viti kanë shënuar angazhimin e parë të nivelit të lartë midis SHBA-ve dhe Iranit që nga viti 2018, kur Trump në mandatin e tij të parë u tërhoq nga një marrëveshje e mëparshme për të kufizuar aktivitetet bërthamore të Iranit dhe rivendosi sanksionet ekonomike.

 

(A.A/BalkanWeb)