Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) paralajmëroi të enjten se sulmet e synuara në infrastrukturën energjetike të Ukrainës gjatë gjashtë muajve të fundit kanë krijuar rreziqe serioze për shëndetin, me ndërprerjet e energjisë gjatë verës që parashikojnë sfida edhe më të rëndësishme këtë dimër, duke përfshirë kërcënimet për ruajtjen dhe shpërndarjen e vaksinave.
Dr. Hans Kluge , drejtori rajonal i OBSH-së për Evropën, shprehu shqetësime të mëdha pas vizitës së tij të gjashtë në Ukrainë, duke vënë në dukje se vendi po shkon drejt dimrit të tretë mes luftës së vazhdueshme pas pushtimit të Rusisë.
“Që nga sot, OBSH ka konfirmuar afro 2,000 sulme ndaj objekteve shëndetësore në Ukrainë, duke përfshirë spitalet, punonjësit shëndetësorë dhe pacientët”, tha Kluge në një deklaratë.
“Ndërprerjet e shpeshta të energjisë elektrike gjatë verës tashmë po dëmtojnë, me shenja rreziku për dimrin. Për shembull, duke rrezikuar ruajtjen dhe shpërndarjen e vaksinave, nëse rezervat e vaksinave nuk mund të përdoren, mund të shohim një rritje të sëmundjeve të parandalueshme nga vaksinat.”
Kluge paralajmëroi më tej se sistemet e ujit të vendit, të varura nga energjia e pandërprerë, mund të jenë gjithashtu në rrezik. Ndërprerjet mund të çojnë në një rritje të sëmundjeve të ujit dhe ushqimit. Mungesa e ngrohjes dhe ajrosjes gjatë dimrit mund të kontribuojë në një rritje të infeksioneve të frymëmarrjes si gripi dhe COVID-19.
Një shqetësim kritik për Ukrainën, tha Kluge, është kërcënimi në rritje i rezistencës antimikrobike (AMR), i përkeqësuar nga konflikti i vazhdueshëm.
“Kërcënimi i rezistencës antimikrobike është shumë real në kontekstin e luftës dhe fatkeqësisë humanitare,” theksoi ai, duke vënë në dukje se përdorimi i papërshtatshëm i antibiotikëve midis të plagosurve mund të çojë në infeksione rezistente ndaj ilaçeve, me pasoja që shtrihen përtej Ukrainës.
Kluge përmendi histori shqetësuese të pacientëve me plagë që refuzojnë të shërohen për shkak të AMR. “Kjo mund të ketë pasoja të mundshme edhe përtej Ukrainës nëse drogat bëhen të padobishme,” tha ai.
Si përgjigje, OBSH dhe autoritetet shëndetësore ukrainase po punojnë për të instaluar gjeneratorë dhe pajisje të tjera jetike në institucionet shëndetësore në të gjithë vendin për të zbutur mungesat e energjisë.
“Kohët e fundit, ne filluam një njësi ngrohjeje në Spitalin Qendror Chuhuiv në rajonin e Kharkiv, pranë vijës së frontit të luftës, i cili u dëmtua rëndë në 2022,” tha Kluge. “Kjo është vetëm një nga 15 njësitë e tilla që OBSH po instalon në tetë rajone.”
Për të luftuar rezistencën antimikrobike, Ukraina tani ka 100 laboratorë që kryejnë mbikëqyrje mbi bakteret rezistente ndaj ilaçeve, krahasuar me vetëm tre në 2017.
Kluge gjithashtu theksoi sfidat e shëndetit mendor që vazhdojnë të përshkallëzohen ndërsa lufta zvarritet. “Rreth 10 milionë njerëz janë në rrezik të problemeve të shëndetit mendor në Ukrainë, duke filluar nga të lehta në të rënda”, tha ai. “Me luftën që po i afrohet kufirit të saj trevjeçar, këto sfida vetëm sa po rriten dhe sezoni i dimrit mund ta përkeqësojë situatën”.
Për më tepër, një vlerësim i nevojave shëndetësore të OBSH-së zbuloi se 8% e familjeve në Ukrainë aktualisht nuk kanë akses në një strukturë të kujdesit parësor shëndetësor. Aksesi në barna mbetet një çështje kritike, me më shumë se 80% e familjeve që raportojnë vështirësi në marrjen e medikamenteve dhe 6% thonë se u mungon qasja në barna thelbësore.
“Një e treta e të anketuarve thanë gjithashtu se nuk kanë para të mjaftueshme për të blerë ilaçe,” shtoi Kluge.
(A.A/BalkanWeb)
