Bombat që besohet se përmbajnë një lëng shumë të ndezshëm janë përdorur në sulmet ajrore në Sudanin e Jugut pasi përshkallëzimi i dhunës e shtyn vendin më të ri në botë në prag të një lufte tjetër civile.

Nicholas Haysom, kreu i misionit të OKB-së në Sudanin e Jugut, iu referua luftimeve të fundit midis ushtrisë dhe një milicie rebele, të njohur si Ushtria e Bardhë, në një bazë ushtarake në qytetin verior të Nasir në shtetin e Nilit të Epërm të pasur me naftë.

Që kur Ushtria e Bardhë pushtoi bazën, kishte pasur bombardime të vazhdueshme ajrore duke shkaktuar “viktima të konsiderueshme dhe djegie të tmerrshme”, tha ai.

“Një konflikt do të fshinte të gjitha përfitimet e fituara me vështirësi që nga nënshkrimi i marrëveshjes së paqes të vitit 2018,” paralajmëroi ai.

“Do të shkatërronte jo vetëm Sudanin e Jugut, por të gjithë rajonin, i cili thjesht nuk mund të përballojë një luftë tjetër,” tha zoti Haysom .

Qeveria nuk i është përgjigjur akuzave për bombë.

Presidenti Salva Kiir dhe zëvendëspresidenti rival i tij Riek Machar ranë dakord në gusht 2018 për t’i dhënë fund një lufte civile pesëvjeçare që vrau afro 400,000 njerëz.

Por gjatë shtatë viteve të fundit marrëdhënia e tyre është bërë gjithnjë e më e tensionuar mes tensioneve etnike dhe dhunës sporadike.

Në fillim të marsit, disa nga aleatët më të vjetër të Machar u arrestuan nga forcat e sigurisë, të cilat aleatët e tij e quajtën një “shkelje të rëndë” të marrëveshjes së paqes.

Kjo pasoi përplasjet midis ushtrisë dhe Ushtrisë së Bardhë, e cila luftoi së bashku me Machar gjatë luftës civile që shpërtheu në 2013 – jo shumë kohë pasi vendi kishte fituar pavarësinë e tij nga Sudani.

“Si hakmarrje, komunitetet në të gjithë Nilin e Sipërm po i nënshtrohen bombardimeve të vazhdueshme ajrore duke përdorur pajisje, bomba fuçi, që supozohet se përmbajnë një lëng shumë të ndezshëm që vepron si një përshpejtues në shpërthim,” tha zoti Haysom.

“Këto sulme pa dallim ndaj civilëve po shkaktojnë viktima të konsiderueshme dhe lëndime të tmerrshme, veçanërisht djegie.”

Akuza të tilla u bënë për herë të parë javën e kaluar nga udhëheqësit lokalë në Nilin e Epërm.

James Gatluak Lew, komisioneri i qarkut Nasir, tha për BBC se forcat shtetërore dhe aleatët e tyre kishin kryer “bombardime kimike”.

Mediat lokale raportuan se acetat etilik, një përbërje kimike shumë e ndezshme, u gjet në vendet e sulmit.

Në një intervistë të mëparshme me BBC, Edmund Yakani, kreu i një organizate lokale joqeveritare, tha se kishte dëgjuar raporte të ngjashme.

Dëshmitarët okularë, duke përfshirë udhëheqësit e komunitetit lokal dhe informatorët e biznesit, i kishin thënë Organizatës së tij për Fuqizimin e Komunitetit për Progres (CEPO) për përdorimin e “armëve të pazakonta”, tha ai.

Zëdhënësi i qeverisë Michael Makuei konfirmoi se kishte pasur një operacion ushtarak në Nilin e Epërm javën e kaluar, duke këmbëngulur se “bombardimi ishte rreptësisht kundër pozicioneve të Ushtrisë së Bardhë dhe nuk dëmtoi civilët”.

Por zoti Haysom tha se civilët, përfshirë gra dhe fëmijë, ishin prekur shumë, me rreth 63,000 njerëz të detyruar të largoheshin nga shtëpitë e tyre.

Ai shtoi se një dhunë e tillë po përshkallëzohej ndërsa vendi po i afrohej zgjedhjeve, që priten vitin e ardhshëm.

“Dezinformimi i shfrenuar, dezinformimi dhe gjuha e urrejtjes gjithashtu po rrisin tensionet dhe po nxisin ndarjet dhe frikën etnike,” tha ai.

Misioni i OKB-së, i cili mbikëqyr rreth 18,000 paqeruajtës në Sudanin e Jugut, po angazhohej në diplomaci intensive të anijeve për të provuar dhe parandaluar një kthim në luftën civile, shtoi zoti Haysom.

Ndërkohë, Machar ka akuzuar Ugandën fqinje për shkelje të embargos së armëve të OKB-së ndaj Sudanit të Jugut duke kryer sulme ajrore në vend.

Në një letër të parë nga agjencia e lajmeve Reuters dhe drejtuar OKB-së, Bashkimit Afrikan dhe bllokut rajonal Igad, Machar tha se ndërhyrja ushtarake e Ugandës në Sudanin e Jugut kishte shkelur marrëveshjen e paqes.

“Forcat Uganda po marrin pjesë aktualisht në sulmet ajrore kundër civilëve në qarqet Nasir, Longechuk dhe Ulang në shtetin e Nilit të Epërm dhe në qarkun Akobo në shtetin Jonglei”, thuhet në deklaratë.

Në fillim të këtij muaji, Uganda tha se kishte dislokuar trupa në Sudanin e Jugut me kërkesë të qeverisë së Presidentit Kiir, megjithëse Juba e ka mohuar këtë.

(Balkan Web)