Deputetja e Partisë Demokratike, Jorida Tabaku, kërkoi fjalën për procedurë gjatë seancës plenare të sotme për të ngritur shqetësimin në lidhje me moszbatimin e vendimit të Gjykatës Kushtetuese dhe opinionin e Komisionit të Venecias. Tabaku theksoi se ky i fundit ka qenë i qartë në mbështetjen e vendimit të Gjykatës Kushtetuese, duke theksuar se nuk mund të ketë ndërhyrje politike apo kushte nga shumica parlamentare për zbatimin e tij.
“Gjykata Kushtetuese ka dhënë dy vendime të qarta, të cilat kërkojnë zbatim të menjëhershëm dhe të pakushtëzuar. Opinionet e Komisionit të Venecias janë të zeza mbi të bardhë: zbatimi i Kushtetutës nuk mund të jetë subjekt i diskrecionit politik,” deklaroi Tabaku.
Deputetja gjithashtu shprehu shqetësimin e saj se veprimet e shumicës parlamentare për të anashkaluar këto vendime bien ndesh jo vetëm me Kushtetutën, por edhe me progresraportin e Bashkimit Evropian. Ajo theksoi se Kryetarja e Kuvendit ka bërë angazhime të qarta për respektimin e progresraportit dhe përparimin e procesit të integrimit evropian, të cilat tani janë në rrezik për shkak të kësaj qasjeje.
“Shteti i së drejtës dhe respektimi i vendimeve kushtetuese janë parime themelore për procesin e integrimit në BE. Çdo devijim nga këto parime është një hap pas për Shqipërinë dhe një precedent i rrezikshëm për punën e Kuvendit,” përfundoi Tabaku. . Një shigjetim Tabaku e lëshoi edhe në raport me drejtuesen e kvuendit që sicc ajo e deklaroi duke e kthyer në kuti postare Komisionin e Venecias, ka frymëzuar kryetaren e Gjykatës Kushtetuese të dërgoi një shkresë për mandatin e saj që përfundon në 2025.
“Nuk mund të tolerojmë që frymëzimi juaj të kthejë Komisionin e Venecias në një zyrë postare, ku dërgohen çdo lloj kërkese apo paqartësie. Shohim që kryetarja e Gjykatës Kushtetuese ka bërë një kërkesë të tillë për mandatin e saj.” Deklaroi Tabaku në ndërhyrjen e saj për procedurë në një moment kritik për marrëdhëniet ndërinstitucionale në vend dhe për rrugëtimin e Shqipërisë drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian.
Fjala për procedurë
Zonja Kryetare,
Në këtë Parlament, ndonëse mund të kemi interpretime të ndryshme për raportet e Bankës Botërore, për ato të FMN-së apo edhe për progresraportin, për të cilat secila palë ka lexime të veta, një gjë duhet të jetë e qartë dhe e pakontestueshme: vendimet e Gjykatës Kushtetuese dhe opinionet e Komisionit të Venecias duhen lexuar dhe zbatuar ashtu siç janë, pa interpretime dhe pa devijime.
Së pari, dua të theksoj se kjo çështje nuk kishte asnjë arsye të dërgohej në Komisionin e Venecias. Në këto 34 vite, praktika parlamentare ka qenë e qartë për procedurat që lidhen me papajtueshmërinë e mandatit të një deputeti. Nuk ka hapësirë për dyshime apo për manovra politike.
Së dyti, siç është theksuar edhe nga Komisioni i Venecias, kjo është një çështje që lidhet me garantimin e mandatit të lirë të deputetit. Nuk mund të ketë diskrecion politik për respektimin dhe zbatimin e vendimeve të Gjykatës Kushtetuese. Në rastin konkret, Gjykata Kushtetuese ka dhënë dy vendime të qarta, dhe zbatimi i tyre nuk mund të kushtëzohet nga vota e shumicës parlamentare. Kjo është një e vërtetë e shkruar me të zezë mbi të bardhë.
Nuk ka asnjë hapësirë për debat. Paragrafi mbyllet këtu, me pikë, pa lënë hapësirë për dykuptimësi apo interpretim, siç bëni ju shpesh. Për këtë çështje, nuk mund të ketë mosmarrëveshje. Në progresraportin e këtij viti, zonja Kryetare, është shprehur qartë që Kuvendi i Shqipërisë ka detyrimin të zbatojë vendimet e Gjykatës Kushtetuese, pa kushte.
Ky Parlament nuk mund të përdoret për të ofruar mbrojtje politike apo për të krijuar mburoja për individë, pavarësisht nëse janë të shumicës apo të opozitës. Ne duhet të trajtojmë këto çështje me seriozitet dhe me ndershmëri kushtetuese, jo si çështje politike apo partiake. Krijimi i një precedenti të tillë do të minonte jo vetëm punën e Parlamentit, por edhe parimet kushtetuese që na bashkojnë dhe na udhëheqin.
Nuk mund të tolerojmë që frymëzimi juaj të kthejë Komisionin e Venecias në një zyrë postare, ku dërgohen çdo lloj kërkese apo paqartësie. Shqipëria, një vend që ka hapur negociatat për anëtarësim në BE, duhet të jetë një shembull për zbatimin e Kushtetutës dhe për respektimin e saj, pavarësisht interesave të shumicës apo të kujtdo tjetër.
Kur të biem dakord që Kushtetuta dhe vendimet e Gjykatës Kushtetuese janë të panegociueshme, atëherë mund të flasim edhe për dakordësi në çështje të tjera. Pa këtë bazë, nuk mund të ketë diskutim për asgjë tjetër, as për këtë çështje dhe as për çështje më të rëndësishme.
Faleminderit!
