Më shumë se 2 milionë shtëpi dhe biznese janë tashme pa energji elektrike në të gjithë Floridan, me lagje të tëra në errësirë si pasoje e uraganit Milton i cili po godet kete shtet amerikan.
Në kontenë e Saint Lusise jane konfirmuar persona të vdekur, megjithese numri i viktimave është i paqartë. Miliona njerëz u larguan nga Florida gjatë të mërkurës pas dhjetëra paralajmërimeve për përmbytje, tornado dhe stuhi.
Uragani “jashtëzakonisht i rrezikshëm” dhe “kërcënues për jetën” Milton arriti në tokë në Siesta Key, Florida, njoftoi Qendra Kombëtare e Uraganeve të SHBA-së. Ajo mbërriti si një stuhi e kategorisë së tretë, me paralajmërime për erëra ekstreme dhe përmbytje të shpejta, menjëherë pasi Guvernatori Ron DeSantis paralajmëroi se koha për evakuim të sigurt kishte kaluar.
Ndërsa hynte në bregun e Gjirit, erërat me shpejtësi 120 mph (193 km/h) sollën një stuhi të ujit të detit në komunitetet ku banorëve u ishte thënë më parë të evakuoheshin për të shpëtuar jetën e tyre.
Në perëndim të natës, shumë lagje ishin të shkreta, pasi shërbimet e urgjencës paralajmëruan se ishte shumë e rrezikshme t’u përgjigjesh thirrjeve për ndihmë derisa të kalonte stuhia.
Uragani në hyrje gjithashtu shkaktoi shumë tornado gjatë ditës, duke përfshirë një kthesë të madhe që përshkoi një shtrirje të autostradës ndërshtetërore të njohur si Aligator Alley.
Policia në bregun e Atlantikut thotë se ka pasur një numër të vdekjeve në një resort pushimi pasi disa tornado kanë rënë në hapësirën e 20 minutave. Sherifi i Qarkut St Lucie përshkroi se makinat u kthyen dhe lëviznin qindra metra.
Në pritje të përpjekjeve të rimëkëmbjes, autoritetet shtetërore kanë vendosur rreth 10,000 anëtarë të Gardës Kombëtare, me deri në 20 milionë pako ushqimesh dhe 40 milionë litra ujë gati për t’u shpërndarë.
Pse është aq i fuqishëm Milton?
Ujërat jashtëzakonisht të ngrohta në Gjirin e Meksikës këtë vit kanë nxitur rritjen e shpejtë të Miltonit. Ujërat në sipërfaqen e oqeanit kanë arritur temperatura rekord prej rreth 32 gradë Celsius gjatë dy sezoneve të fundit verore, sipas Administratës Kombëtare mbi Oqeanet dhe Atmosferën.
Zonat e evakuimit
Autoritetet lëshuan urdhra evakuimi të detyrueshme për të paktën një pjesë të banorëve, që ndodhen në 15 nga 67 qarqet e Floridës, ose përgjatë pjesës më të madhe të bregut perëndimor.
Kjo përfshin shumë prej 3.1 milionë banorëve që jetojnë në zonën metropolitane të Tampës, një grup i dendur komunitetesh përgjatë bregdetit dhe në ishujt e Gjirit të Tampës, i cili nuk ka qenë në gjurmët e një uragani prej më shumë se një shekulli.
Edhe pse banorët e Floridës janë mësuar me uraganet, shumë zyrtarë shtetërorë dhe lokalë i kanë paralajmëruar ata se Miltoni mund të jetë uragani më i fuqishëm që ata kanë parë.
Kryebashkiakja e Tampës, Jane Castor, e ka thënë hapur se “kushdo që nuk evakuohet nga zonat e ulëta, do të vdesë”.
Ekspertët parashikuan erëra shkatërruese e reshje të dendura që mund të shkaktojnë përmbytje të menjëhershme në pjesën më të madhe të Floridës qendrore.
Krahasimi mes Miltonit dhe uraganit Helen?
Shumë nga komunitetet që preken nga Miltoni u goditën muajin e kaluar nga uragani Helene dhe ende nuk e kanë marrë veten nga pasojat e tij. Uragani shkaktoi vdekjen e më shumë se 200 personave e përmbytje katastrofike kryesisht në pjesën perëndimore të Karolinës së Veriut dhe në lindje të Tenesit.
Në momentin më intensiv të tij, uragani Helene ishte një stuhi e kategorisë 4, me erëra të qëndrueshme prej rreth 220 km/h. Milton e kapërceu me shpejtësi atë, duke u bërë një stuhi e kategorisë 5 brenda disa orësh me erëra të qëndrueshme prej 285 km/h.
Të mërkurën Milton u dobësua disi, duke u ulur në një uragan të kategorisë 4 dhe më tej në kategorinë 3.
Pesë uraganët më të fuqishëm të Atlantikut?
Milton është tashmë uragani i pestë më i fuqishëm i regjistruar në Atlantik. Uragani më intensiv i regjistruar para tij ishte Wilma në vitin 2005, ndjekur nga Gilbert në vitin 1988, ai që njihet si uragani i Festës së Punës, i vitit 1935, si dhe Rita në vitin 2005.